Amphibia

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Amphibia

Litoria phyllochroa
Dominio: Eukaryota
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Amphibia

Os anfibios[1] son una clase d'o fillum Chordata, subfillum Vertebrata y superclase tetrapodos que encara que son terrestres no tienen una adaptación completa a lo medio terrestre y dependen d'o medio acuatico pa la reproducción y en part pa la respiracion.

Os anfibios son a primera clase de tetrapodos en fer aparición y representan en a historia evolutiva d'os vertebratos un punto clau, desembolicando unas estructuras de gran importancia, pa colonizar o medio terrestre pa cutio. A transición dende a vida en l'augua enta a vida en tierra firme suposa pa os vertebratos dos requisitos principals:

  • Capacidat de respirar l'aire atmosferico.
  • Capacidat de mover-se en substrato duro, on a fricción que se creya en o desplazamiento ye alta.

Bels peixes ya yeran preadaptatos a lo primero. Problemas menos evidents, pero importants estioron a perduga de l'augua por evaporación. Este problema no lo resolvioron os anfibios en a suya evolución, y os anfibios actuals troban a solución mes dreita: pasar periodos de vida capuzatos. Esto ha condueito a que bels anfibios s'haigan convertito secundariament en especies acuaticas.

Os anfibios, por poder estar fuera de l'augua d'una manera mantenita pueden aproveitar os recursos alimenticios de tierra firme, en especial insectos y plantas vasculars. No teneban competencia en as tierras emerchitas por 50 millons d'anyatas y producioron gran variedat de formas, entre as cuals amaneixioron os primers reptils, que china chana irían desplazando a los anfibios d'una manera que dende o mesozoico inferior os anfibios han permaneixito como formas secundarias en os biotopos terrestres. Actualment o grupo ye heterochenio, totalizando arredol de 6.759 especies.

  1. (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne