Attila

Attila
Avropa Hun İmperiyası xanı
434 – 453
Əvvəlki	Rua
Sonrakı	İlek
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	I minillik[1][2]
Doğum yeri	Qafqaz
Vəfat tarixi	453[3][4][…]
Vəfat yeri	Pannoniya, Qədim Roma
Vəfat səbəbi	boğulma
Fəaliyyəti	qəbilə lideri[d]
Atası	Muncuq Xan
Həyat yoldaşları	İldiko
Uşaqları	İlek, Dengizik
Hərbi xidmət
Döyüşlər	Katalaun döyüşü
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Attila^[5] və ya Atilla (I minillik^[1][2], Qafqaz – 453^[3][4][…], Pannoniya) — türk-Hun dünyasının ən məşhur sərkərdələrindən biri. "Avropanın imperatoru" titulunu qazanmış Avropa Hun İmperiyası hökmdarı.

Attilanın atası Muncuq xandır. Əmisi Rua, onu atası öldükdən sonra bozqırda tək başına yaşamağa çalışarkən tapıb və yanına gətirib. Eramızın 434-cü ilində taxta çıxan Attila, deyilənə görə, İdil (Volqaboyu) türkləri nəslindəndir. Müasirləri onun orta boylu, enli kürəkli, qara saçlı olduğunu yazır. Güclü natiqlik qabiliyyətinə malik olub. Sadə həyat tərzi sürən Attila qonaqpərvərliyi ilə də seçilib.

Avropa qitəsinin üçdə ikisindən çoxuna hakim oldu və dövlətin sərhədlərini Asiyaya qədər genişləndirdi. Hökmdarlığı boyunca ordusu ilə Qərbi və Şərqi Roma (bax Bizans) imperiyalarını tez-tez istila edən Attila, Orta əsr salnamələrində qəddarlığı ilə xatırlanır. Bu səbəblə də Avropa mənbələrində "Tanrının Qamçısı" (ing. Scourge of God; it. Flagello di Dio; fr. Fléau de Dieu; lat. Flagellum Dei) olaraq adlanır, amma Macar və Türk mənbələrində adından hörmətlə bəhs edilir.

1. ↑ ^{1 2} АТТИЛА // Большая российская энциклопедия (rus.). Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
2. ↑ ^{1 2} World History Encyclopedia (ing.). 2009.
3. ↑ ^{1 2} Seeck O. Attila (alm.). // Kategorie:RE:Band II,2 1896.
4. ↑ ^{1 2} E.A. Thompson Attila // Encyclopædia Britannica (ing.).
5. ↑ Attila, səhifə 35. // Məktəblinin tarix lüğəti. Müəlliflər: Rauf Məlikov və Nizami İbrahimov. Elmi redaktor: tarix elmləri namizədi Elmar Məhərrəmov Bakı: "Ayna Mətbu Evi", 2004, 416 səhifə. ISBN 9952230133