Yaɣ sheli | ghazal |
---|---|
Yuli | Indonesian ghazal |
Zuliya wuhibu | pantun |
Tingbani shɛli din yina | Iran |
Intangible cultural heritage status | Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity |
Described at URL | https://ich.unesco.org/en/RL/01613, https://ich.unesco.org/fr/RL/01613, https://ich.unesco.org/es/RL/01613 |
Pantun (Jawi: ڤنتون) nyɛla Malay nolini yɛltɔɣatamalisi ŋmali din chani ni tɛha mini suhuni yɛltɔɣa.[1] Di laai nima chanimi ni kalinli din mali jahi [2] ka doli "ABAB rhyming schemes".[3] Pantun din ji chanimi ni laai dibaa ayi ka bɛ booni li pantun dua kerat, Malay tiŋgbani ni, ka pantun din waɣi pam, pantun enam belas kerat mali gari laai nima pia ni ayɔbu.[4] Pantun nyɛla yɛltɔɣatamalisi din bi doli taba ka chani ni yaɣa ayi, tuuli yaɣili maa bɛ booni li mi pembayang bee sampiran din mini din pahi ayi maa bi doli taba, bɛ ni booni shɛli maksud bee isi.[5][6][7][8][9]
Amaa, di ni kumdi luri shɛm tooi ŋmani la taba, kamani "puns" kumsi din labiri ŋmɛra.[10][11] Pantun din niŋ bayana n-nyɛ "quatrain" (laai dibaa anahi),[12] ni couplet (laai din pahiri ayi),[13] din be kundunima ni mini ʒemana kaya ni taɣada ni.[14]
Pantun din sabi saha chaŋmi ti gbaai 15th century Malacca Sultanate,[15] amaa taarihi baŋdiba shɛba dihimitabili ni pantun ni tooi nyɛ zaɣ'kurili kamani Malay balli maŋmaŋa, ka zooi ka yɛligi chaŋ Srivijaya era, luɣ'shɛli Malacca ni daa pili. Pantun din daa be Malacca era daa pahi la Malay sabbu ni, Malay Annals[16] nyɛla nyabili n-ti classical Malay literature. Di lahi pahila Malay tiŋgbani ni alizama dibu ni ka pahi Malay yila yilibu ni[17] ni din gbaai lahabaya tibu.[18]