Ektoderm

Ektoderm
Organi – tvorevine ektoderma
Presjek embrionskog diska Vespertilio murinus.
Detalji
Dani	16
Prekurzor	Vanjski klicin list
Identifikatori
Gray's	p.48
MeSH	A16.254.425.273
FMA	69070
Anatomska terminologija

Ektoderm ili epiplast (grč. ekto- = van + -derma = koža), je vanjski, od tri sloja ćelija koji nastaje od vanjskog klicinog lista dvoslojne gastrule svih višećelijskih životinja. Iz njega, tokom diferencijacije nastaju koža i kožne tvorevine, usna šupljina i analni otvor, nervni sistem i čula. Prema tome, od njega se formiraju kičma, periferni nervni sistem i mozak zubna caklina i epiderma (vanjski dio pokrovnog sistema). Iz ektoderma se također formira nosnice, znojne žlijezde, kosa i nokti.^[1]

Druga dva sloja nastaju od unutrašnjeg (endoderm) i srednjeg (mezoderm klicinog lista. Ektoderm, dakle, prvi (vanjski) od dva početna sloja klicinih ćelija.^[2][3]

Kod kičmenjaka, početni ektoderm se diferencira u površinski ektoderm, nervni greben i nervnu cijev. Nervni greben i cijev se označavaju zajedničkim nazivom neuroektoderm.^[4]

1. ^ Gilbert F. G. (2010): Developmental biology, 9th ed. Sunderland, MA: Sinauer Associates.
2. ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-686-8.
3. ^ Hadžiselimović R., Maslić E. (1999): Osnovi etologije – Biologija ponašanja životinja i ljudi. Sarajevo Publishing, Sarajevo, ISBN 9958-21-091-6.
4. ^ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.