Finska

Republika Finska Suomen tasavalta Republiken Finland
Zastava Grb
Himna: fi: "Maamme" - sv: "Vårt land" (bs: "Naša zemlja") - Ålänningens sång (u Ålandu) [1]
Položaj Finske
Glavni grad		Helsinki 60°10′N 24°56′E / 60.167°N 24.933°E / 60.167; 24.933
Najveći grad		Helsinki
Službeni jezik		finski, švedski
Državno uređenje		Unitarna parlamentarna republika
• Predsjednik		Alexander Stubb
• Premijer		Petteri Orpo
Zakonodavstvo
Nezavisnost		Od Ruskog carstva
• Priznato		6. decembra 1917.
Površina
• Ukupno		338.424 km2 (64)
• Vode (%)		10
Stanovništvo
• Ukupno (Procjena 2019.)		▲ 5.521.158[2] (114.)
• Gustoća		16/km2
BDP (PKM)		2018.
• Ukupno		▲ $257 milijardi[3]
• po stanovniku		$46.559[3]
Gini (2018)		25,9
HDI (2018.)		▲ 0.925[4] (visok)
Valuta		Euro (€) (EUR)
Vremenska zona		EET (UTC+2) - ljeti EEST (UTC+3)
Topografija
• Najviša tačka		Halti 1328 m
• Najveće jezero		Saimaa 4400 km2
• Najveća rijeka		Kemijoki 552 km
Pozivni broj		+358
Internetska domena		.fi

Finska (finski: Suomi; švedski: Finland), zvanično Republika Finska (finski: Suomen tasavalta; švedski: Republiken Finland), jeste nordijska država u sjeveroistočnoj Evropi, koja spada u fenoskandiju, ograničena Baltičkim morem na jugozapadu, Finskim zalivom na jugoistoku i Botničkim zalivom na zapadu. Finska ima granice sa Švedskom, Norveškom i Rusijom. Olandska ostrva, uz jugozapadnu obalu, pod finskim su suverenitetom, ali imaju široku autonomiju.

Prema podacima iz 2016. godine u Finskoj je živjelo oko 5,5 miliona stanovnika a većina stanovništva je uglavnom koncentrisana u južnom dijelu države. 88,7% stanovništva su Finci i govore finskim jezikom dok drugu skupinu po brojnosti čine Šveđani koji govore finskim jezikom (5,3%). Po površini osma je najveća država u Evropi i najrjeđe naseljena država Evropske unije.

Parlamentarna je republika sa centralnom vladom čije sjedište se nalazi u glavnom gradu Helsinkiju, lokalnim samoupravama u 311 općini i jednom autonomnom regijom, Olandskim ostrvima.

Preko 1,4 miliona stanovnika živi u metropolitenskom području Velikog Helsinkija, području čija privreda predstavlja trećinu ukupnog BDP-a Finske.

Najveći dio Finske je nizak, blago valovit, šumovit kraj s mnogo jezera. Ima oko 60.000 jezera, mnoštvo rijeka, koje su ranije korištene za splavarenje drva. Veliko prometno značenje imaju i plovni kanali. Najveće prirodno bogatstvo su šume; stoga glavno mjesto u industriji zauzima prerada drva, proizvodnja papira, namještaja i celuloze. U gušće naseljenom primorju razvio se Helsinki, glavni grad i najveća luka s razvijenom industrijom.

Nakon Ruske revolucije iz 1917. godine, Finska proglašava nezavisnost od Rusije. Već sljedeće godine u Finskoj izbija građanski rat, između proboljševičke Crvene garde, podržane od strane nove sovjetske Rusije i antisocijalističke Bijele garde podržane od strane Njemačkog Carstva. Nakon kratkog pokušaja uspostavljanja kraljevstva, Finska konačno postaje republikom. Tokom 2. svjetskog rata, Sovjetski Savez je više puta tražio teritorijalne ustupke na račun gubitka teritorijalnog integriteta Finske a nakon Zimskog rata Finska je izgubila dijelove Karelije, Sale, Kuusama, Petšamoa i nekih ostrva, ali je zadržala nezavisnost.

1. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom finnland2015
2. ^ "VÄESTÖTIETOJÄRJESTELMÄ – REKISTERITILANNE – 29.02.2012". Population Register Centre. Arhivirano s originala, 1. 8. 2012. Pristupljeno 14. 4. 2014. (fi)
3. ^ ^{a b} "Finland". Međunarodni monetarni fond. Pristupljeno 17. 4. 2013.
4. ^ "Human Development Report 2010" (PDF). United Nations. 2010. Arhivirano s originala (PDF), 21. 11. 2010. Pristupljeno 5. 11. 2010. i "Human Development Index trends, 1980–2010" (PDF). UN. 2010. Arhivirano s originala (PDF), 1. 4. 2012. Pristupljeno 7. 11. 2010.