Luj XVI, kralj Francuske

Ovaj članak nije preveden ili je djelimično preveden. Ako smatrate da ste ga sposobni prevesti, kliknite na "Uredi" i prevedite ga vodeći računa o enciklopedijskom stilu pisanja i pravopisu bosanskog jezika.

Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.

Luj XVI
Kralj Francuske
Vladavina	10. maj 1774. - 10. august 1792.
Prethodnik	Luj XV
Krunidba	11. juni 1775.
Supružnik	Marija Antoaneta
Djeca	Marija Terezija od Francuske Luj Josip, delfin od Viennoisa Luj XVII, kralj Francuske Sofija Helena Beatriz od Francuske
Dinastija	Boubon
Otac	Luj, daufin od Francuske
Majka	Marija Josipa Saksonska
Rođenje	23. august 1754. Dvorac Versailles, Francuska
Smrt	21. januar 1793. (u 38. godini) Trg Concorde, Pariz, Francuska
Mjesto sahrane	Bazilika Saint-Denis, Pariz

Luj XVI^[1] (francuski: Louis XVI; 23. august 1754 – 21. januar 1793) bio je kralj Francuske od 1774. do 1792. Giljotiniran je 21. januara 1793. godine. Njegov otac, Luj, delfin Francuske, je bio sin i prijestolonasljednik francuskog kralja Luja XV, ali je njegov otac umro 1765. godine pa je Luj naslijedio djeda 1774. godine. Početak njegove vladavine je obilježen pokušajima reformiranja Francuske u skladu sa prosvjetiteljskim idealima. Oni su uključivali ukidanje kmetstva i povećanje tolerancije prema nekatolicima. Francusko plemstvo je reagiralo na predložene reforme neprijateljstvom i uspješno se protivilo njihovoj realizaciji.

Luj je implementirao deregulaciju tržišta žitarica koje je zagovarao njegov liberalni ministar Turgot, ali je to rezultiralo povećanjem cijene hljeba. U periodu loše žetve, to bi dovelo do nestašice hrane koja bi podstakla masu na pobunu. Od 1776. godine, Luj XVI je aktivno podržavao sjevernoameričke koloniste, koji su tražili nezavisnost od Velike Britanije a koji je dobijen Sporazumom u Parizu 1783. godine. Dugovi i finansijska kriza su doprinijeli nepopularnošću njegove vladavine, a sve je kulminiralo na skupštini staleža 1789. godine. Nezadovoljstvo među članovima francuske srednje i niže klase je rezultiralo pojačanim protivljenjem francuskom plemstvu i apsolutnoj monarhiji. Pad Bastilje 1789. godine tokom nereda u Parizu je označio početak Francuske revolucije.

Lujeva neodlučnost i konzervativizam su naveli narod Francuske da ga smatraju simbolom tiranskog režima, a njegova popularnost se postepeno pogoršavala. Njegov katastrofalan bijeg u Varennes u junu 1791. godine, četiri mjeseca prije proglašenja ustavne monarhije, je opravdavao glasine da je kralj želio svoje političko spašavanje putem strane invazije. Kredibilitet kralja je bio duboko uzdrman i ukidanje monarhije i proglašenje republike je postalo sve izvjesnije. Tokom rata Prve koalicije, Luj XVI je suspendovan i uhvaćen tokom pobune 10. augusta 1792. godine. Dana 21. septembra 1792. godine, ustavna monarhija je ukinuta i proglašena je Prva Francuska republika. Luj XVI je na Nacionalnom konventu proglašen krivim za veleizdaju i pogubljen na giljotini 21. januara 1793. godine. On je bio jedini francuski kralj koji je pogubljen, a njegova smrt je okončala hiljadugodišnju neprekidnu francusku monarhiju.

1. ^ "Louis XVI | Biography, Reign, Execution, & Facts | Britannica". www.britannica.com (jezik: engleski). 30. 6. 2023. Pristupljeno 3. 8. 2023.