Barcelona

Barcelona

Math	bwrdeistref yng Nghatalwnia, dinas
Prifddinas	Barcelona
Poblogaeth	1,660,122
Pennaeth llywodraeth	Jaume Collboni Cuadrado
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Boston, Cairo, Isfahan, Montpellier, Varna, Dinas Gaza, Dulyn, Monzón, São Paulo, Montréal, Cwlen, St Petersburg, Buenos Aires, Athen, La Habana, Gdańsk, Alger, Perpignan, Rio de Janeiro, Shanghai, Sevilla, Sarajevo, Antwerp, Busan, Tirana, Tel Aviv, Valparaíso, Santo Domingo, Barcellona Pozzo di Gotto, Medellín, Kobe, Montevideo, Nizhniy Novgorod, Istanbul, Perpignan Méditerranée Métropole, Wenzhou, Dubai, Fès, Dinas Ho Chi Minh, Trujillo, Rosario, San Francisco, Monterrey, Kyiv
Nawddsant	Virgin of Mercy
Iaith/Ieithoedd   swyddogol	Catalaneg, Sbaeneg, Ocsitaneg
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Barcelona metropolitan area, Red de Juderías de España
Sir	Barcelonès
Gwlad	Catalwnia  Sbaen
Arwynebedd	101.3 km²
Uwch y môr	9 metr
Gerllaw	Y Môr Canoldir, Besòs, Afon Llobregat
Yn ffinio gyda	Cerdanyola del Vallès, Molins de Rei, Montcada i Reixac, El Prat de Llobregat, Sant Feliu de Llobregat, Santa Coloma de Gramenet, Esplugues de Llobregat, l'Hospitalet de Llobregat, Sant Just Desvern, Sant Cugat del Vallès, Sant Adrià de Besòs
Cyfesurynnau	41.3825°N 2.1769°E
Cod post	08001–08042
Corff gweithredol	Cyngor Dinas Barcelona
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	maer Barcelona
Pennaeth y Llywodraeth	Jaume Collboni Cuadrado
Esgobaeth	Roman Catholic Archdiocese of Barcelona
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Mae'r erthygl yma am ddinas Barcelona. Am y tîm pel-droed, gweler FC Barcelona.

Dinas Barcelona (dyweder "Barselona") yw prifddinas cymuned ymreolaethol Catalwnia a thalaith Barcelona yng ngogledd-ddwyrain Sbaen, Saif ar lan Môr y Canoldir, rhyw 120 km o'r ffin a Ffrainc. Mae wedi'i leoli rhwng aberoedd afonydd Llobregat a Besòs, a'i ffin orllewinol yw mynyddoedd Serra de Collserola sydd a'i gopa uchaf yn 512 metr (1,680 tr) o uchter.

Gyda phoblogaeth o 1,593,075, Barcelona yw'r ail ddinas fwyaf yn Sbaen o ran maint, a'r 11eg o ran maint yn yr Undeb Ewropeaidd (disgwylir fod y ddegfed o ran maint ar ôl Brexit). Mae poblogaeth Ardal Ddinesig Barcelona yn 4.7 miliwn.^[1]

Cynhaliwyd nifer o ddigwyddiadau o bwysigrwydd rhyngwladol ym Marcelona, yn cynnwys Arddangosfeydd Rhyngwladol yn 1888 a 1929, y Chwaraeon Olympaidd yn 1992 a Fórum 2004 yn 2004. Mae hefyd yn ganolfan ffasiwn, addysg a masnach.^[2]

Mae gan Barcelona ddiwylliant cyfoethog ac amrywiol, a chaiff ei hystyried yn un o brif ganolfannau diwylliant ac yn un o gyrchfanau mwyaf poblogaidd Ewrop i ymwelwyr. Yma y ceir rhai o weithiau pensaernïol gorau'r byd, gan gynnwys gwaith y ddau bensaer Antoni Gaudí a Lluís Domènech i Montaner, a ddynodwyd gan UNESCO yn Safleoedd Treftadaeth y Byd.

1. ↑ Boeing, G. (2016). "Honolulu Rail Transit: International Lessons in Linking Form, Design, and Transportation". Planext 2: 28–47. http://geoffboeing.com/publications/honolulu-rail-transit-barcelona/. Adalwyd 29 Ebrill 2016.
2. ↑ "The World According to GaWC 2010". Globalization and World Cities Study Group and Network, Prifysgol Loughborough University. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 10 Hydref 2013. Cyrchwyd 13 Mai 2014.