Mynydd Du (Sir Gaerfyrddin)

Mynydd Du

Math	cadwyn o fynyddoedd
Daearyddiaeth
Sir	Sir Gaerfyrddin
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.8814°N 3.7085°W
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Am y Mynydd Du yn Sir Fynwy, gweler Mynydd Du (Mynwy).

Cadwyn o fynyddoedd yn Sir Gaerfyrddin yw'r Mynydd Du, sy'n gorwedd ym mhen gorllewinol Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog. Fan Brycheiniog (802 m) yw copa uchaf y Mynydd Du. Yr unig ffordd fawr i groesi'r ardal yw'r A4069, rhwng Brynaman a Llangadog; cyfeiriad grid SO255350. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 549 metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.

Ymestyn y gadwyn o gyffiniau Rhydaman yn y de-orllewin hyd Pontsenni yn y gogledd-ddwyrain. Mynyddoedd Hen Dywodfaen Coch a chalchfaen ydynt yn bennaf. Mae'r Mynydd Du yn rhan o barc daearegol newydd Fforest Fawr.

Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n Marilyn (mynydd), Hewitt a Nuttall. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghyd ar wefan “Database of British and Irish hills”.^[1] Uchder y copa o lefel y môr ydy 703 metr (2306 tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 28 Hydref 2001.

1. ↑ “Database of British and Irish hills”