Ekuador

Ekuadorko Errepublika
República del Ecuador
Ereserkia: Salve, Oh Patria (en) Itzuli
Goiburua: El Ecuador ha sido, es y será país Amazónico
("Ekuador, herrialde amazonikoa zen, da eta izango da")

Ekuadorko bandera

coat of arms of Ecuador (en) Itzuli
Geografia
HiriburuaQuito
0°13′12″S 78°30′45″W
Azalera255.586,91 km²
Punturik altuenaChimborazo (6.263,47 m)
Punturik sakonenaOzeano Barea (0 m)
KontinenteaHego Amerika
MugakideakPeru eta Kolonbia
Administrazioa
Gobernu-sistemaerrepublika eta presidentzialismo
Ekuadorko presidenteaDaniel Noboa (en) Itzuli
Ekuadorko presidenteaDaniel Noboa (en) Itzuli
LegebiltzarraNational Assembly (en) Itzuli
Epai autoritateaNational Court of justice (en) Itzuli
Harreman diplomatikoak Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide
Demografia
Biztanleria16.938.986 (2022)
314.128 (2017)
Dentsitatea66,27 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak
Erabilitako hizkuntzak
Ezkontzeko adinagenero guztiak: 18
Emankortasun-tasa2,542 (2014)
Eskolaratu gabeko umeak225.277 (2016)
Bizi-itxaropena76,327 (2016)
Giniren koefizientea47,3 (2020)
Giza garapen indizea0,74 (2021)
Ekonomia
BPG nominala103.056.619.000 $ (2017)
4.442.647.000 (2016)
BPG per capita6.273 $ (2017)
174 (2016)
BPG erosketa botere paritarioa193.048.599.950 nazioarteko dolar (2017)
7.984.016.196 (2016)
BPG per capita EAPn11.612,045 nazioarteko dolar (2017)
317,335 (2016)
BPGaren hazkuntza erreala−2,2 % (2016)
Erreserbak2.169.697.856 $ (2017)
−2.045.855.226 (2016)
Inflazioa1,1 % (2016)
−2,3 (2015)
Historia
1809Luz de América (en) Itzuli
1811Republic of Quito (en) Itzuli
1822Pichinchako gudua
1840
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia+593
ISO 3166-1 alpha-2EC
ISO 3166-1 alpha-3ECU
Ordu eremua
Elektrizitatea120 V. 60 Hz.NEMA 1-15 (en) Itzuli eta NEMA 5-15 (en) Itzuli
Internet domeinua.ec
presidencia.gob.ec

Ekuador, ofizialki Ekuadorreko Errepublika[1] (gaztelaniaz: República del Ecuador, /reˈpuβlika ðel ekwaˈðor/ ahoskatua), Hego Amerika ipar-mendebaldeko estatua da, Ozeano Barearen ertzean dagoena. Iparraldean Kolonbiarekin du muga, ekialde eta hegoaldean Perurekin eta mendebaldean Ozeano Barearekin. 256.370 kilometro koadroko azalera du (Galapagos uharteekin batera),[2] eta 14.306.876 biztanle[2] 2010eko erroldaren arabera. Izena gaztelaniazko ecuador hitzetik datorkio, Lurraren ekuatorean baitago. Hiriburua Quito da. Sukrea da bertako txanpona.

Iparraldeko Andeek iparraldetik hegoaldera zeharkatzen dute herrialdea. Sumendizko mendilerroa da: 70 sumendi daude, handienak Chimborazo (6.267 m) eta Cotopaxi (5.896). Andeen mendebaldean Guayaquilgo golkoa eta itsabazterreko zabaldia daude eta ekialdean Amazonia. Horrez gainera, Pazifikoan, kontinentetik 1.000 km-ra, Galapagos uharteak ere Ekuadorrenak dira.

Errepublika presidentzialista da. 1830ean lortu zuen independentzia, Espainiar Inperioaren eta Colombia Handiaren parte izan ondoren. Giza Garapen Indizea 0,695 da[3] eta biztanleriaren % 33,1 txirotasun mailaren azpitik bizi da[4].

  1. Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
  2. a b Ecuador. cia.gov (Noiz kontsultatua: 2016-10-20).
  3. Human Development Report 2010. United Nations. 2010.
  4. Indexmundi: Ecuador Population below poverty line

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne