Euskal Herriarentzako Sortaraua

Wikitekan badira testuak, gai hau dutenak:
Euskal Herriarentzako Sortaraua

Euskal Herriarentzako Sortaraua[1] —onartu zen lekuagatik Lizarrako estatutua eta aplikatzekoa zitzaion eremuarengatik Hego Euskal Herriko estatutua izenez ere ezaguna— 1930eko hamarkadan eta Espainiako Bigarren Errepublikaren barnean Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroa Garaia lurraldeentzako autonomia-estatutuaren proiektua izan zen.[2]

1930 eta 1936 artean zenbait estatutu-proiektu egin zuten. Eusko Ikaskuntzak idatzitako zirriborroa oinarritzat hartuz[3], Lizarrako 1931ko ekainaren 14ren alkateen batzarrak, gehiengo karlista eta abertzaleak osatuak, proiektua onartu zuen, Espainiako Gorteek Konstituzioa onartu baino lehen. Proiektuak Eliza Katoliko Erromatarrarekiko harremanen aginpidea euskal gobernuarentzat gorde zuenez, Indalecio Prieto sozialistak Hego Euskal Herrian Gibraltar vaticanista ezarri nahi zutela esan zuen. Auzi hori eta beste batzuk gailentzeko, bigarren proiektu bat onartu zen, oraingoan Nafarroa Garaia bazter utzita: 1936ko Euskal Autonomia Estatutua, Gerra Zibilean onartua.

  1. «Araba, Gipuzkoa, Naparroa ta Bizkai'ko Aldundien bein-beñeko ordezkariak ontzat artutako Euskalerriarentzako sortarau-asmoa. Iruña'n udalak baztar nagusian erabilliko duten Euskalerrientzako sortarau-asmoa» itemaren fitxa, Euskal Memoria Digitala webgunean.
  2. Auñamendi Eusko Entziklopedia
  3. Javier Retegi: Eusko Ikaskuntzaren Euskal Estaturako Estatutu Orokorretik 75 urtera

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne