Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea

Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea
The ASEAN Way
Datuak
Izen laburra	ASEAN, အာစီယံ, АСЕАН, アセアン, 东盟, 東協, 亚细安, 東盟, 東盟, 東盟, אסיאן, 아세안, ANASE, АСЕАН, ΕΧΝΑ, آسه‌آن, أسيان, ஆசியான், ఆసియాన్, آسیان, អាស៊ាន, ອາຊຽນ, ආසියාන්, ਆਸੀਆਨ, АСЕАН, АСЕАН eta ANASO
Mota	gobernu arteko erakundea, talde geopolitikoa, eskualde erakundea eta Konfederazioa
Jarduera
Kide kopurua	10 (2023)
Eskumendekoak	ASEANstats (en)
Agintea
Egoitza nagusi	70A Jalan Sisingamangaraja, Jakarta 12110 South Jakarta 6°14′20″S 106°47′57″E / 6.238962°S 106.799253°E / -6.238962; 106.799253
Osatuta	Filipinak Singapur Thailandia Indonesia 1967ko abuztuaren 8a - Malaysia 1967ko abuztuaren 8a - Brunei Darussalam 1984 - Vietnam 1995 - Laos 1997 - Myanmar 1997 - Kanbodia 1999 -
Historia
Sorrera	1967ko abuztuaren 8a
Sortzailea	Indonesia Malaysia Filipinak Singapur Thailandia
Sorlekua	Bangkok
Ordezkatzen du	Association of South-East Asia (en)
Jasotako sariak	Ramon Magsaysay Award  (1979)
webgune ofiziala

Hego-Ekialdeko Asiako Nazioen Elkartea (ingelesez: Association of Southeast Asian Nations edo ASEAN) hego-ekialdeko Asiako gobernuen arteko erakunde bat da, bost herrialdek sortu zutena 1967ko abuztuaren 8an: Thailandia, Indonesia, Malasia, Singapur eta Filipinak. Gaur egun, hego-ekialdeko Asiako 10 herrialdek osatzen dute: Birmania, Brunei, Kanbodia, Filipinak, Indonesia, Laos, Malaysia, Singapur, Thailandia eta Vietnam.

Kide diren herrialdeek 646 milioi biztanle zituzten 2023an, eta 3,43 bilioi euroko urteko BPG,^[1] nahiz iturri batzuek 5,7 bilioi dolarreko BPG adierazten duten.^[2]

ASEANen helburu nagusiak dira hazkunde ekonomikoa azkartzea eta eskualdeko bakea nahiz egonkortasuna sustatzea. ASEANek foro bateratu bat ezarri zuen Japoniarekin, lankidetza hitzarmen bat du Europar Batasunarekin, eta elkarrizketak hasi ditu Eurasiako Batasun Ekonomikoarekin lankidetza komertzial ofiziala lortzeko.^[3] Egoitza nagusia Jakartan du.

ASEANek harreman ohikoak ditu Asia-Pazifikoko eta Asiatik kanpoko beste herrialde batzuekin ere. Shangaiko Elkarlan Erakundearen bazkide nagusia den aldetik, ASEANek aliantza eta elkarrizketa bazkide sare global bat du, eta munduko potentziatzat hartzen da, Asia-Pazifikoko lankidetzarako batasun zentraltzat, eta erakunde nabarmen eta eraginkortzat.^[4][5] Nazioarteko gai askotan parte hartzen du eta mundu osoko misio diplomatikoak biltzen ditu.^[6][7]

1. ↑ (Gaztelaniaz) «ANSA - Asociación de Naciones del Sudeste Asiático 2023» Expansión - Datosmacro.com (web.archive.org) 2023-12-06 (Noiz kontsultatua: 2024-04-27).
2. ↑ (Ingelesez) «Report for Selected Countries and Subjects» IMF (Noiz kontsultatua: 2024-04-27).
3. ↑ (Ingelesez) «Customs Union could start official trade cooperation with ASEAN - EEC» web.archive.org 2024-04-28 (Noiz kontsultatua: 2024-04-28).
4. ↑ (Ingelesez) Haas, Michael. (1997). «Asean's Pivotal Role in Asian-Pacific Regional Cooperation» Global Governance 3 (3): 329–348. ISSN 1075-2846. (Noiz kontsultatua: 2024-04-28).
5. ↑ (Ingelesez) Beeson, Mark. (2008-08-15). Institutions of the Asia-Pacific: ASEAN, APEC and beyond. Routledge  doi:10.4324/9780203893210. ISBN 978-0-203-89321-0. (Noiz kontsultatua: 2024-04-28).
6. ↑ (Ingelesez) Davide, Hilario G.. (2024-04-14). «A Special Partnership With the UN: An Asian Perspective | United Nations» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2024-04-28).
7. ↑ (Ingelesez) «Intergovernmental Organizations | United Nations» web.archive.org 2017-05-23 (Noiz kontsultatua: 2024-04-28).