Intsektu

Intsektu
Devoniar-gaur egun PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Erlea loreztia ateratzen. Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Animalia
Azpierreinua	Bilateria
Filuma	Arthropoda
Subfilum	Hexapoda
Klasea	Insecta Linnaeus, 1758
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	insect as food (en)

Intsektuak (latinez: Insecta, «erditik moztua»)^[1] zomorro ere deituak, animalia klase nagusi bat da, artropodoen filumaren barruan. Guztiek dituzte bi antena, hiru hanka pare eta bi hegal pare (nahiz eta batzuetan hauek galdu diren).

Ezagutzen den ordenarik handiena da, 950.000 espezie baino gehiagorekin^[2] eta beste animalia talde guztiak batuta baino espezie gehiago dira. Estimazio batzuek 30 milioi espezie ezezagun daudela diote, potentzialki munduko bizi formen % 90 izango liratekeenak.^[3] Beste ikerketa batzuek kopuru hori 6 eta 10 milioi artean dagoela diote.^[4][5] Intsektuak mundu osoko klima eta giro ezberdinetan daude, nahiz eta oso gutxi diren ozeanoetan bizitzeko moldatu diren espezieak. Gutxi gorabehera, 5.000 odonato, 20.000 ortoptero, 82.000 hemiptero, 350.000 koleoptero eta 110.000 himenoptero deskribatu dira.

Gainera, intsektuak oso ugariak dira, anitzak izateaz gain. Kalkuluen arabera, 200 milioi intsektu daude gizaki bakoitzeko. Inurritegi batzuetan 20 milioi ale daudela kalkulatzen da. Lurrean, osotara, 10¹⁵ inurri daudela uste da. ^[6]

Intsektuak ikertzen dituen zientzia entomologia da.

1. ↑ Diccionario médico-biológico, histórico y etimológico
2. ↑ Chapman, A. D., 2005. Numbers of Living Species in Australia and the World
3. ↑ Terry L. Erwin. 1982. Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species. Coleopt. Bull., vol 36. 74–75.
4. ↑ Erwin, Terry L. 1997. Biodiversity at its utmost: Tropical Forest Beetles
5. ↑ Vojtech Novotny, Yves Basset, Scott E. Miller, George D. Weiblen, Birgitta Bremer, Lukas Cizek & Pavel Drozd. 2002. Low host specificity of herbivorous insects in a tropical forestNature, vol 416, 841-844 or. doi=10.1038/416841a
6. ↑ Brusca, R. C. & Brusca, G. J., 2005. Invertebrados, 2ª edición. McGraw-Hill-Interamericana, Madrid (etc.), XXVI+1005 pp. ISBN 0-87893-097-3.