Yagan hizkuntza

Yagan
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Txile eta Argentina
Hiztunak	0
Eskualdea	Suaren Lurraldea
UNESCO sailkapena	5: arrisku kritikoan
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza indigenous language (en) Ameriketako jatorrizko hizkuntzak
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	hizkuntza eranskaria eta hizkuntza bakartua
Alfabetoa	latindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3	yag
Ethnologue	yag
Glottolog	yama1264
UNESCO	665
IETF	yag
Endangered Languages Project	1647

Yagan hizkuntza Yagan herriaren hizkuntza zen, Suaren lurraldeko uharteetan hitz egiten zena. Ofizialki zegoen hiztun bakarra 2022ko otsailaren 16an hil zen.^[1][2] Dena den, Navarino uhartean berpizteko saioak burutzen ari dira, Puerto Williams hiriburuan batez ere.

Ingelesa-Yagan hiztegi historiko^[3] bat sortu zuten 1865ean. Jaganerak 34.000 hitz inguru zituen. Geroago Cristina Zarraga-k (hizkuntza ikasi duena eta Cristina Calderón zenaren biloba dena) gaztelania-yaghan hiztegi bat landu zuen amonarekin.^[4]

2019tik hizkuntza batek galtzeko arriskua neurtzeko UNESCOk erabiltzen duen sailkapenaren arabera Yaganaren egoera "kritikoki arriskuan" zegoen, hau da, azken egoeraren ("galduta") egoeraren atarikoan zegoen.^[5]

1. ↑ Urrutikoetxea, Urtzi. «Isilarazitako mihiak» Berria (Noiz kontsultatua: 2022-02-21).
2. ↑ Cristina Calderón Harban: A los 93 años muere la última hablante nativa de lengua Yagán. (Noiz kontsultatua: 2022-02-21).
3. ↑ «Diccionario Inglés–Yagán de Tomás Bridges, 1865» patlibros.org (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).
4. ↑ «Cristina Calderón» blogoetak 2016-12-17 (Noiz kontsultatua: 2022-02-22).
5. ↑ «UNESCO Atlas of the World's Languages in danger» www.unesco.org (Noiz kontsultatua: 2019-02-04).