Cesio

Cesio
Rb     55 Cs                                                                                                                                                                                                                                           Cs Fr Xenon ← Cesio → Bario Táboa periódica dos elementos
Liñas espectrais do Cesio
Información xeral
Nome, símbolo, número	Cesio, Cs, 55
Serie química	Alcalinos
Grupo, período, bloque	1, 6, s
Densidade	1879 kg/m3
Dureza	0,2
Aparencia	Prateado dourado
N° CAS	7440-46-2
N° EINECS	231-155-4
Propiedades atómicas
Masa atómica	132,90545196[1] u
Raio medio	260 pm
Raio atómico (calc)	298 pm
Raio covalente	244±11 pm
Raio de van der Waals	343 pm
Configuración electrónica	[Xe]6s1
Electróns por nivel de enerxía	2, 8, 18, 18, 8, 1
Estado(s) de oxidación	+1, −1[2]
Óxido	base forte
Estrutura cristalina	cúbica centrada no corpo
Propiedades físicas
Estado ordinario	Sólido
Punto de fusión	301,59[3] K
Punto de ebulición	944 K
Punto de inflamabilidade	{{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización	63,9 kJ/mol
Entalpía de fusión	2,092 kJ/mol
Presión de vapor	2,5 kPa
Temperatura crítica	K
Presión crítica	Pa
Volume molar	{{{volume_molar}}} m3/mol
Velocidade do son	{{{velocidade}}} m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling)	0,79
Calor específica	240 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica	4,89 × 106 S/m
Condutividade térmica	35,9 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización	375,7 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización	2234,3 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización	3400 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización4}}} kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización5}}} kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización	{{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
iso AN Período MD Ed PD MeV 133Cs 100 % estable con 78 neutróns 134Cs Sintético 2,0648 a ε ß- 1,229 2,059 134Xe 134Ba 135Cs Trazas 2,3 × 106 a ß- 0,269 135Ba 137Cs Trazas 30,17 a ß- 1,174 137Ba
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

O cesio é un elemento químico de símbolo Cs e número atómico 55. É un metal alcalino brando de cor prateada-dourada, cun punto de fusión de 28,44 °C (301,59 K), un dos únicos cinco metais elementais que se poden atopar en estado líquido a temperatura ambiente.^[a] As súas propiedades físicas e químicas aseméllanse ás do rubidio e ás do potasio. É extremadamente reactivo e pirofórico, reaccionando coa auga a temperaturas de ata −116 °C (157 K). É o elemento químico menos electronegativo e só ten un isótopo estable, o cesio-133. Obtense principalmente da extracción do mineral polucita, mentres que os seus radioisótopos, en especial o cesio-137 que é un produto de fisión, obtéñense dos residuos producidos polos reactores nucleares.

Foi descuberto no ano 1860 polos científicos alemáns Robert Bunsen e Gustav Kirchhoff mediante o método de análise espectral. O seu nome procede do latín caesius, que significa "azul ceo". As primeiras aplicacións a pequena escala deste elemento foron en tubos de baleiro e células fotoeléctricas. En 1967, baseándose na definición da velocidade da luz de Einstein como a dimensión máis constante do universo, o Sistema Internacional de Unidades illou dúas emisións de ondas específicas do espectro do cesio-133 para definir as medidas do segundo e do metro. Dende entón o cesio foi empregado habitualmente en reloxos atómicos de alta precisión.

Dende os anos 1990 a súa principal aplicación foi en forma de formiato de cesio para fluídos de perforación, pero tamén se emprega o elemento en aplicacións eléctricas, electrónicas e químicas. O isótopo radioactivo cesio-137 ten unha vida media duns 30 anos e úsase en aplicacións médicas, industriais e hidrolóxicas. O elemento presenta unha toxicidade media e considérase un metal perigoso, e os seus radioisótopos supoñen un risco para a saúde cando se liberan no ambiente.

1. ↑ "Standard atomic weights". CIAAW. Consultado o 17 de decembro de 2015. 
2. ↑ Dye, J. L. (1979). "Compounds of Alkali Metal Anions". Angewandte Chemie International Edition 18 (8): 587–598. doi:10.1002/anie.197905871. 
3. ↑ "Caesium: the essentials". WebElements. Consultado o 17 de decembro de 2015. 

Erro no código da cita: As etiquetas <ref> existen para un grupo chamado "lower-alpha", pero non se atopou a etiqueta <references group="lower-alpha"/> correspondente