Pobo galego

Pobo galego
Poboación
Poboación total:
3,2 millóns[1][2]
Rexións principais:
Provincia da Coruña1 122 799 (2016)[3]
Provincia de Lugo336 527 (2016)[3]
Provincia de Ourense314 853 (2016)[3]
Provincia de Pontevedra944 346 (2016)[3]
Total en Galicia2 718 525 hab  (2016)[3]
Diáspora galega511 830 (2016)[4]
Resto de España España355 063[5][6]
Arxentina172 948 (2016)[4]
Brasil47 753 (2016)[4]
Venezuela43 975 (2016)[4]
Uruguai41 111 (2016)[4]
Suíza Suíza40 983 (2016)[4]
Cuba Cuba40 750 (2016)[4]
Estados Unidos19 450 (2016)[4]
Francia18 000 (2016)[4]
Alemaña Alemaña17 023 (2016)[4]
Reino Unido Reino Unido13 902 (2016)[4]
México13 808 (2016)[4]
Aspectos culturais
LinguaGalego e castelán
Relixión Catolicismo[7]
Grupos
relacionados
Asturianos
Portugueses
Leoneses
Parte da serie sobre o
Pobo galego
Por país
Demografía de Galicia
Diáspora
Alemaña · Arxentina · Brasil · Cuba · Estados Unidos de América · Francia · México · Reino Unido · Suíza · Uruguai · Venezuela
Cultura
Arquitectura · Arte · Baile · Gastronomía · Literatura · Loita · Música · Mitoloxía · Relixión · Símbolos · Traxe
Linguas
Galego
Dialecto berciano
Xergas: Barallete · Verbo dos arxinas
Historia de Galicia

Os galegos son un grupo nacional, cultural e etnolingüístico[8][9][10] que vive maioritariamente en Galicia, no noroeste da Península Ibérica,[11] pero que por mor da emigración histórica tamén ten importantes poboacións noutras partes de España, Europa e América. Dende o punto de vista antropolóxico, diversos estudos xenéticos demostran a súa orixe centroeuropea,[12] menos influenciados polos pobos mediterráneos que outras poboacións ibéricas[13] por mor do illamento histórico dos seus habitantes, froito da súa localización xeográfica.[14]

Os galegos teñen os seus propios costumes, cultura, lingua, música, danza, deportes, arte, cociña e mitoloxía. O galego, lingua romance derivada do latín que se falaba na antiga Gallaecia romana, é a lingua propia de Galicia e constitúe a máxima expresión cultural do pobo galego. Dende o punto de vista filoxenético é de orixe común co portugués (co que mantén un 85% de intelixibilidade)[15] e semellante a outros romances ibéricos tales coma o asturiano ou o castelán.

Existiron numerosos persoeiros galegos con relevancia ó longo da historia. O relixioso galaico Prisciliano foi o principal impulsor do priscilianismo, unha corrente relixiosa cristiá, difundida no século IV en Hispania, e sobre todo na Gallaecia.[16] O cristián do século X Paio, foi canonizado pola Igrexa católica. O explorador Joan de Novoa foi un cabaleiro, mariño e explorador descubridor da illa de Ascensión e de Santa Helena, e Luís Vaz de Torres foi un navegante e o primeiro europeo en ver Australia, levando o seu nome o estreito de Torres. Famosos escritores galegos foron Rosalía de Castro, Emilia Pardo Bazán, Álvaro Cunqueiro, Manuel Curros Enríquez e o Premio Nobel de Literatura Camilo José Cela. O futbolista Luis Suárez Miramontes é considerado un dos mellores xogadores do século XX.[17] Ademais, numerosas personalidades políticas internacionais teñen orixe galega, como o presidente de Cuba, Fidel Castro,[18] o presidente da Arxentina, Raúl Alfonsín[19] e o presidente do Uruguai, Tabaré Vázquez,[20] alén de personalidades do mundo do espectáculo, como A Bela Otero, Julio Iglesias, Manu Chao ou Martin Sheen.

A poboación de Galicia é de 2 718 525 habitantes (2016), pero por mor da emigración de finais do século XIX e comezos do XX, é común atopar descendentes de galegos noutras partes de España, de Europa e de moitos países do continente americano. Historicamente, a emigración do pobo galego debeuse a factores políticos, económicos e sociais. A raíz da diáspora galega, estímase que no presente hai 10 millóns de persoas de ascendencia galega,[21] moitas delas reunidas nos Centros Galegos.[22] O maior grupo de persoas de ascendencia galega reside na Arxentina, con case 150.000 galegos, sendo coñecida polos galegos como a quinta provincia.

  1. Joshua Project (ed.). "People Cluster: Galician" (en inglés). Consultado o 26 de febreiro de 2019. 
  2. Suma dos habitantes de España nados en Galicia (c. 2,8 m), máis os galegos do padrón de españois residentes no estranxeiro.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 IGE (ed.). "Cifras oficiais da poboación a 1 de xaneiro de 2016" (en galego). Arquivado dende o orixinal o 17 de outubro de 2019. Consultado o 01 de marzo de 2017. 
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Míguez, Marcos (15 de marzo de 2017). "Unos 8.000 gallegos emigraron en el 2016". Consultado o 15 de marzo de 2017. 
  5. Non incluídos os galegos nados fóra de Galicia
  6. INE
  7. Blanco, P. (19 de decembro de 2010). "El catolicismo convive en Galicia con 40.000 creyentes de otras religiones". La Voz de Galicia. Consultado o 19 de outubro de 2014. 
  8. Enciclopedia de nacións sen estado (en inglés)
  9. Pfeil, Beate Sibylle (2006). "Die Minderheitenrechte in Spanien". En Pan, Christoph. Minderheitenrechte in Europa (en alemán). pp. 520–537. ISBN 978-3-211-35310-3. 
  10. Minahan, James (2000). One Europe, many nations: a historical dictionary of European national groups. Greenwood Publishing Group. p. 753. ISBN 0-313-30984-1. 
  11. Recalde, Montserrat (1997). La vitalidad etnolingüística gallega. València: Centro de Estudios sobre Comunicación Interlingüistíca e Intercultural. ISBN 9788437028958. 
  12. Romar, Raúl (16 de decembro de 2008). "Los gallegos tienen genes más afines a los húngaros que a los andaluces". La Voz de Galicia. Consultado o 19 de outubro de 2014. 
  13. "La invasión sueva y el Camino de Santiago, la gran influencia". La Voz de Galicia. 16 de decembro de 2008. Consultado o 19 de outubro de 2014. 
  14. Gippini, David (26 de novembro de 2004). "Algunos estudios sugieren la existencia de rasgos genéticos específicos de los gallegos". La Voz de Galicia. Arquivado dende o orixinal o 11 de agosto de 2015. Consultado o 19 de outubro de 2014. 
  15. Ethnologue.
  16. McGuckin et al. 2004, p. 284.
  17. Spain - Player of the Century, rsssf.com, consultado el 4 de marzo de 2010
  18. Lombao, David (26 de novembro de 2016). "Morre Fidel Castro, o 'galego' que marcou a historia de Cuba". Praza Pública. Consultado o 30 de novembro de 2016. 
  19. Ribadumia rinde homenaje a Alfonsín La Voz de Galicia 1 de abril de 2009
  20. Lombao, David (29 de novembro de 2016). "O presidente do Uruguai busca empresas investidoras en Galicia, "o meu pobo"". Praza Pública. Consultado o 30 de novembro de 2016. 
  21. "Elecciones gallegas". www.elmundo.es (en castelán). Consultado o 18 de febreiro de 2019. 
  22. "El 'lobby' ultramarino de los emigrantes gallegos". El País (en castelán). 2007-07-30. ISSN 1134-6582. Consultado o 2019-02-18. 

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne