Norway

Rencana ini perlu dikemas kini. Sila bantu mengemaskinikan rencana ini bagi mencerminkan peristiwa yang terkini atau maklumat yang baru. (Ogos 2022)

Kerajaan Norway كراجاءن نورواي‎code: ms is deprecated Kongeriket Norge (Bokmål) Kongeriket Noreg (Nynorsk)
Bendera Jata
Cogan kata: Royal: Alt for Norge ("Segalanya bagi Norway") 1814 Eidsvoll oath: Enig og tro til Dovre faller ("Bersatu dan taat hingga hancurnya pergunungan Dovre")
Lagu kebangsaan: Ja, vi elsker dette landet ("Ya, kami cintakan tanah ini") Lagu diraja: Kongesangen ("Lagu Baginda Raja")
Lokasi  Norway  (dark green) di Eropah  (dark grey)  –  [Petunjuk]
Ibu negara dan bandar terbesar	Oslo
Bahasa rasmi	Norway (Bokmål dan Nynorsk)
Bahasa umum yang diakui	Sami Utara, Sami Lule, Sami Pite, Sami Umeå Sami Selatan dan Kven
Demonim	Orang Norway (Norwegian)
Kerajaan	Raja berperlembagaan, negeri dan demokrasi berparlimen
• Raja	King Harald V
• Perdana Menteri	Jonas Gahr Støre (Ap)
• Presiden Parlimen	Masud Gharahkhani (Ap) (2021–)
• Ketua Hakim Negara	Toril Marie Øie (2016)
• Current coalition	(Ap, Sp) [1]
Badan perundangan	Stortinget  L Sámediggi
Pendirian
• Unification	872
• Constitution	17 May 1814
• Dissolution of union with Sweden	7 June 1905
• Restoration from German occupation	8 May 1945
Keluasan
• Jumlah	385,207[2] km2 (148,729 bt2) (61st1)
• Perairan (%)	5.73
Populasi
• Perkiraan 2023	5,550,203[3] (120th)
• Bancian Penduduk 2001	4,503,436
• Kepadatan	14.4/km2 (37.3/sq mi) (213th)
KDNK (PPP)	2010
• Jumlah	$255.285 billion[4]
• Per kapita	$52,012[4]
KDNK (nominal)	2010
•  Jumlah	$414.462 billion[4]
• Per kapita	$84,443[4]
Gini (2000)	25.8 rendah · 5th
HDI (2022)	▲ 0.966[5] Ralat: Nilai IPM tidak sah · 2nd
Mata wang	Norwegian krone (NOK)
Zon waktu	UTC+1 (CET)
• Musim panas (DST)	UTC+2 (CEST)
Format tarikh	dd.mm.yyyy
Arah memandu	right
Kod panggilan	47
Kod ISO 3166	NO
DPT internet	.no2
Includes Svalbard and Jan Mayen. (Without these two areas, the area of Norway is 323,802 km2, placing it 67th in the world.[6]) Two more TLDs have been assigned, but to date not used: .sj for Svalbard and Jan Mayen; .bv for Bouvet Island. This percentage is for the mainland and also includes glaciers[7]

Norway (Jawi: ‏نورواي‎code: ms is deprecated ‎)^[a] atau nama rasminya Kerajaan Norway ialah negara Nordik utara benua Eropah yang menduduki bahagian barat Semenanjung Scandinavia, Jan Mayen, Artik, kepulauan Svalbard dan Pulau Bouvet (tidak tertakluk kepada Perjanjian Antartika). Norway seluas 385.207^[2] kilometer persegi. Penduduk seramai 4.9 juta sahaja. Bersempadan dengan Sweden di Timur; utara ialah Finland, Rusia di sebelah timur; di Norway selatan bersempadan dengan Selat Skagerrak, iaitu seberang Denmark. Ibu kota Norway ialah Oslo Pantainya menghadap Lautan Atlantik Utara dan Laut Barents dan banyak fiod.

Selama dua abad dikuasai Viking Kristian iaitu Raja Olav Tryggvason pada 994. Perang saudara berakhir pada abad ke-13 apabila Norway keluar dari gabungan Kepulauan British, Iceland dan Greenland. Pada 1380, Norway diserap ke dalam kesatuan Denmark selama empat abad. Pada 1814, Norway menentang diserahkan kepada Sweden dan membentuk Perlembagaan baru.Lalu Sweden menyerang Norway dan membenarkan Norway dengan janji menerima raja Sweden. Referendum 1905 membawa kepada kemerdekaan Norway.

Norway kekal berkecuali dalam Perang Dunia I dan Perang Dunia II kemudian menjadi ahli pengasas NATO. Penemuan minyak dan gas pada 1960-an meningkatkan kekayaan ekonomi Norway. Referandum 1972 dan 1994, Norway menolak menyertai Kesatuan Eropah (EU). Antara isu yang dibangkitkan ialah tentang imigresen dan integrasi etnik minoriti, jaminan warga tua dan mengekalkan daya saing ekonomi.

Dasar Norway ialah kesatuan demokrasi berparlimen dan raja berperlembagaan dengan Raja Harald V menjadi sebagai ketua negeri. Jens Stoltenberg dilantik menjadi Perdana Menteri Norway setelah memenangi pilihan raya.

Negara Norway terbahagi kepada daerah (fylker) dan majlis perbandaran (kommuner). Walaupun menolak menjadi ahli Kesatuan Eropah menerusi dua referrandum tetapi Norway mengekalkan hubungan rapat dengan EU dan Amerika Syarikat. Norway meneruskan sumbangan kewangan kepada Pertubuhan Bangsa - Bangsa Bersatu (PBB) dan menghantar tentera kepada negara bergolak seperti Afghanistan , Kosovo, Sudan dan Libya. Norway ialah antara pengasas Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), NATO, Majlis Eropah, dan Majlis Nordic, Kawasan Ekonomi Eropah, WTO, OECD dan Kawasan Schengen.

Rezab Norway banyak dalam bentuk petroleum, gas asli, mineral, kayu, makanan laut, air tawar, dan kuasa hidro. Norway ialah pengeluar terbesar minyak dan gas asli di luar Timur Tengah. Negara ini mengekalkan model negara kebajikan Nordic dengan penjagaan kesihatan sejagat, subsidi pendidikan tinggi, dan sistem keselamatan sosial yang komprehensif. Pada 2001 hingga 2007, dan pada tahun 2009 dan 2010, Norway diletakkan pada ranking indeks pembangunan manusia tertinggi di dunia.

Ralat petik: Tag <ref> wujud untuk kumpulan bernama "lower-alpha", tetapi tiada tag <references group="lower-alpha"/> yang berpadanan disertakan