Perak

Perak ڤيراق Peqak, Peghakcode: zmi is deprecated
Negeri di Malaysia
Perak Darul Ridzuan ڤيراق دار الرضوان‎code: ms is deprecated பேராக்
Bendera Jata
Cogan kata: Perak Aman Jaya
Lagu: Allah Lanjutkan Usia Sultan
Perak di    Malaysia
Koordinat: 4°45′N 101°0′E / 4.750°N 101.000°E / 4.750; 101.000Koordinat: 4°45′N 101°0′E / 4.750°N 101.000°E / 4.750; 101.000
Ibu negeri	Ipoh
Bandar diraja	Kuala Kangsar
Pentadbiran
• Jenis	Raja berperlembagaan berparlimen
• Sultan	Sultan Zunnur ibni Sultan Ridzuan
• Menteri Besar	Arif Hakimi (BN–UMNO)
Keluasan [1]
• Jumlah	21,146 km2 (8,165 batu persegi)
Aras tertinggi (Gunung Korbu)	2,183 m (7,162 ft)
Penduduk  (2022)[2]
• Jumlah	2,520,000
• Kepadatan	120/km2 (310/batu persegi)
Zon waktu	UTC+8 (WPM)
Poskod	30xxx
Kod panggilan	033 hingga 058
Kod ISO 3166	MY-08, 36–39
Pendaftaran kenderaan	A
Perjanjian Pangkor	1874
Bergabung dalam NNMB	1895
Pendudukan Jepun	1942
Bergabung dalam Persekutuan Tanah Melayu	1948
Merdeka sebagai sebahagian daripada Persekutuan Tanah Melayu	31 Ogos 1957
Laman sesawang	https://www.perak.gov.my/

Perak atau nama rasminya, Perak Darul Ridzuan (Sebutan bahasa Melayu: [peraʔ] Melayu Perak: Peqak, Peghak; Jawi: ‏ڤيراق دار الرضوان‎code: ms is deprecated ‎) merupakan sebuah Kesultanan Melayu dan salah satu daripada 13 buah negeri yang membentuk Malaysia. Negeri Perak terletak di kawasan pantai timur dan merupakan negeri yang kedua terbesar di Semenanjung Malaysia selepas Pahang, dan keempat terbesar di Malaysia. Perak bersempadan darat dengan negeri Kedah di utara, Pulau Pinang di tenggara dan sebelah barat laut, Kelantan di sebelah timur laut, Pahang di timur, dan tenggara, Selangor di selatan dan Selat Melaka di barat. Negeri Perak juga bersempadan antarabangsa dengan Wilayah Yala dan Narathiwat Thailand, di utara. Ibu negeri Perak, Ipoh, terkenal secara sejarah dengan aktiviti perlombongan bijih timah sehingga harga logam itu turun, menjejas teruk ekonomi negeri. Bandar diraja negeri kekal Kuala Kangsar, di mana terletaknya istana Sultan Perak. Sehingga 2018, penduduk negeri ini ialah 2,500,000. Perak mempunyai pelbagai hutan hujan tropika dan iklim khatulistiwa. Banjaran gunung di Perak merupakan sebahagian pada Banjaran Titiwangsa, yang merupakan sebahagian daripada sistem Perbukitan Tanah Seri yang lebih besar yang menyambungkan Myanmar, Thailand dan Malaysia.

Penemuan rangka purba di Perak membekalkan maklumat yang hilang mengenai penghijrahan Homo sapiens dari tanah besar Asia melalui Asia Tenggara ke benua Australia. Dikenali sebagai Manusia Perak, rangka itu bertarikh sekitar 10,000 tahun. Kerajaan Hindu atau Buddha awal, diikuti oleh beberapa kerajaan kecil lain, telah wujud sebelum kedatangan Islam. Menjelang 1528, sebuah kesultanan Islam mula muncul di Perak, daripada sisa-sisa Kesultanan Melaka. Walaupun mampu menentang pendudukan Siam selama lebih daripada dua ratus tahun, Kesultanan sebahagiannya dikuasai oleh Kesultanan Aceh yang berpusat di Sumatera. Ini khususnya berlaku selepas keturunan Aceh mengambil alih pewarisan raja. Dengan kedatangan Syarikat Hindia Timur Belanda (VOC), dan konflik VOC yang semakin meningkat dengan Aceh, Perak mula menjauhkan diri daripada penaklukan Aceh. Kehadiran Syarikat Hindia Timur Inggeris (EIC) di Negeri-Negeri Selat Pulau Pinang yang berdekatan memberikan perlindungan tambahan kepada negeri itu, dengan percubaan Siam selanjutnya untuk menakluki Perak digagalkan oleh pasukan ekspedisi British.

Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ditandatangani untuk mengelakkan konflik selanjutnya antara British dan Belanda. Ia membolehkan British meluaskan penguasaan mereka di Semenanjung Tanah Melayu tanpa campur tangan kuasa asing yang lain. Perjanjian Pangkor 1874 memperuntukkan campur tangan British secara langsung, dengan Perak melantik seorang Residen British. Berikutan penyerapan Perak seterusnya ke dalam Negeri-negeri Melayu Bersekutu (FMS), British mereformasi pentadbiran kesultanan melalui gaya pemerintahan baharu, secara aktif mempromosikan ekonomi yang dipacu pasaran dan mengekalkan undang-undang dan ketenteraman sambil memerangi perhambaan yang diamalkan secara meluas di seluruh Perak pada masa itu. Pendudukan Jepun selama tiga tahun dalam Perang Dunia II menghentikan kemajuan selanjutnya. Selepas perang, Perak menjadi sebahagian daripada Malayan Union sementara, sebelum diserap ke dalam Persekutuan Tanah Melayu. Ia memperoleh kemerdekaan penuh melalui Persekutuan, yang kemudiannya menjadi Malaysia pada 16 September 1963.

Perak mempunyai kepelbagaian etnik, budaya dan bahasa. Negeri ini terkenal dengan beberapa tarian tradisional: bubu, dabus, dan labu sayong, nama kedua juga merujuk kepada tembikar tradisional Perak yang unik. Ketua negara ialah Sultan Perak, dan ketua kerajaan ialah Menteri Besar. Kerajaan dimodelkan rapat pada sistem parlimen Westminster, dengan pentadbiran negeri dibahagikan kepada daerah pentadbiran. Islam adalah agama negara, dan agama lain boleh diamalkan secara bebas. Bahasa Melayu dan Inggeris diiktiraf sebagai bahasa rasmi negeri Perak. Ekonomi terutamanya berasaskan perkhidmatan dan pengilangan.