Bhastrika, (Sanskriet: blaasbalg) ook in het Nederlands blaasbalg genaamd, is een pranayama (ademhalingstechniek) in yoga. Bhastrika is een oefening voor gevorderde yogi's.[1]
Bij bhastrika is er sprake van de middenrifademhaling, ofwel met gebruikmaking van het middenrif en niet van de borstkas. Bhastrika wordt in de regel met een duidelijke nadruk op de uitademing uitgeoefend: deze is krachtig en actief, terwijl de inademing passief en reagerend blijft. De uitademing gebeurt in deze oefening door een krachtvol intrekken van het buikoppervlakte naar binnen. Deze ademhaling wordt in een snel ritme meerdere keren kort, snel en sterk achter elkaar herhaald. Hierbij wordt de buik als pomp gebruikt.[2]
Bhastrika wordt door yogi's gewaardeerd, omdat er een gevoel zou ontstaan dat het hoofd leeg wordt en de vloed aan gedachten onderbroken wordt. Deze ademhaling wordt daarom ook wel ter voorbereiding op meditatie ingezet. Er wordt tussen korte, explosieve inademingen en een lichtelijk langere passieve uitademing gewisseld, waarbij de vuisten als drukmiddel op de buik staan geplaatst.
Bij deze ademhaling worden alle ademhalingsspieren gebruikt. Bij het inhouden van de ademhaling, ofwel kumbhaka, wordt de mula en jalandhara bandha toegepast. Vervolgens wordt er met behulp van de vishnu mudra uitgeademd door het rechter neusgat (pingala). Hierdoor zou het opgewarmde lichaam verkoeling krijgen. Hierbij wordt de uddiyana bandha uitgevoerd.[1]
In het begin kan er drie sessie van tien pompoefeningen worden uitgevoerd, wat later uitgebreid kan worden tot acht sessies van honderd pompbewegingen.[1]
- ↑ a b c Lidell, Lucy, Narayani Rabinovitch & Giris Rabinovitch (2001) Praktische Yoga / Het Sivananda Yoga Centrum, Uitgeverij Het Spectrum, Utrecht ISBN 90-274-7176-2, vertaling van: The book of yoga, Ebyry, Londen (1984)
- ↑ Chopra, Deepak & David Simon (2004) De zeven spirituele wetten van yoga; oefenprogramma voor het versterken van lichaam en geest, Uitgeverij Altamira Becht, Haarlem, pag. 123-143