Lex de imperio Vespasiani

De Lex de imperio Vespasiani (letterlijk: De wet over het imperium van Vespasianus) is de inaugurele wet van de Romeinse keizer Vespasianus, waarvan de goedkeuring in de Senaat door Tacitus is gedateerd als op 21 december 69 n.Chr. plaats te hebben gevonden.^[1] De tweede helft van deze inscriptie is bewaard gebleven en is naast de Res Gestae divi Augusti de belangrijkste inscriptie uit de Keizertijd.

De inscriptie bevat het wettelijke besluit tot een reeks van volmachten, die toegevoegd aan de door Augustus geschapen ambtsbasis van het principaat formeel de keizerlijke waardigheid zou overdragen aan Vespasianus. Het ambt van princeps moest de schijn van Republikeins te zijn handhaven en is dus enerzijds gebaseerd op het imperium proconsulare maius, dat wil zeggen een uitgebreid militair opperbevel over de (grens-)provinciae (waar de meerderheid van de legioenen waren gelegerd), en anderzijds op de tribunicia potestas, dus de uitgebreide voorrechten van een tribunus plebis (waaronder een Veto tegen elk senatus consultum). Een andere belangrijke grondslag van het Principaat was de auctoritas ("autoriteit") van de princeps.

1. ↑ Tac., Hist. IV 3.3.