Maurits van Oranje

Zie Maurits van Oranje-Nassau, Van Vollenhoven voor de prins Maurits geboren in 1968.

Dit artikel ondergaat een review. Denk mee, help mee, geef commentaar op de review-pagina.

Maurits van Oranje
Portret van Maurits, prins van Oranje (ca.1613/20) door Michiel van Mierevelt, Rijksmuseum
Prins van Oranje
Regeerperiode	1618 – 1625
Voorganger	Filips Willem
Opvolger	Frederik Hendrik
Stadhouder van Holland en Zeeland
Regeerperiode	1585 – 1625
Voorganger	Willem I
Opvolger	Frederik Hendrik
Stadhouder van Utrecht, Gelre en Overijssel
Regeerperiode	1590 – 1625
Voorganger	Adolf van Nieuwenaar
Opvolger	Frederik Hendrik
Stadhouder van Groningen en Drenthe
Regeerperiode	1620 – 1625
Voorganger	Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg
Opvolger	Ernst Casimir van Nassau-Dietz
Huis	Oranje-Nassau
Vader	Willem van Oranje
Moeder	Anna van Saksen
Geboren	14 november 1567 Dillenburg
Gestorven	23 april 1625 Den Haag
Begraven	Nieuwe Kerk in Delft
Religie	Gereformeerd

Maurits van Oranje (Dillenburg, 14 november 1567 – Den Haag, 23 april 1625), prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en legeraanvoerder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tot hij in 1618 de titel prins van Oranje erfde van zijn halfbroer Filips Willem, werd hij Maurits van Nassau genoemd. In de literatuur en populaire traditie is hij beter bekend als prins Maurits.

Maurits bracht zijn jeugd deels door op slot Dillenburg, waar zijn oom Jan van Nassau hem in het Duits opvoedde. Zijn vader Willem van Oranje kon dat niet op zich nemen, omdat hij destijds in de Nederlanden was om de Opstand tegen Spanje te leiden. Na opleidingen in Heidelberg en Leiden werd Maurits op zijn achttiende verjaardag stadhouder van Holland en Zeeland. Hij bracht twee jaar door in het Staatse leger, voordat hij het opperbevel kreeg. Maurits werd in 1590 stadhouder over de provincies Gelderland, Overijssel en Utrecht.

Als kapitein-generaal voerde hij het leger aan tegen Spanje. Gedurende de Tien Jaren van 1588 tot 1598 behaalde hij onder het politieke leiderschap van de landsadvocaat Johan van Oldenbarnevelt vele overwinningen. Het was een keerpunt in de oorlog en de Spanjaarden werden uit het noorden en oosten van de Republiek verdreven. Op militair gebied was dit succes mede te danken aan de hervormingen die Maurits samen met de Friese stadhouder Willem Lodewijk in het leger doorvoerde. De goede samenwerking met Van Oldenbarnevelt kreeg een deuk, toen Maurits tijdens een expeditie op een Spaans leger stuitte: de Slag bij Nieuwpoort. Tijdens het Twaalfjarig Bestand brak in de Republiek een religieus conflict uit. Maurits koos de kant van de orthodoxe calvinisten (gomaristen), waarmee hij recht tegenover Van Oldenbarnevelt kwam te staan, met uiteindelijk een machtsovername en de onthoofding van de landsadvocaat tot gevolg. De jaren erna ging het land zowel op bestuurlijk als op militair gebied achteruit. Na zijn overlijden volgde zijn halfbroer Frederik Hendrik hem op als stadhouder.