Prehistorie van de Lage Landen

Geschiedenis van België Tijdlijn · Bibliografie

..Naar chronologie Prehistorie Brons- en ijzertijd Oude Belgen Romeins België Gallo-Romeinse periode Frankisch België Opkomst van de steden en vorstendommen Middeleeuwen Geschiedenis van de Bourgondische Nederlanden Habsburgse tijd Geschiedenis van de Habsburgse Nederlanden Geschiedenis van de Spaanse Nederlanden Zuidelijke Nederlanden Geschiedenis van de Oostenrijkse Nederlanden Geschiedenis van de Verenigde Nederlandse Staten Franse tijd Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Koninkrijk België Eerste Wereldoorlog Interbellum Tweede Wereldoorlog Eigentijdse geschiedenis

..Naar benaming Belgae Gallia Belgica Germania Inferior Belgica Prima en Belgica Secunda Provincia Belgica Lage Landen Landen van herwaarts over Bourgondische Nederlanden Habsburgse Nederlanden Flandes of Vlaanderen Spaanse Nederlanden Zuidelijke Nederlanden Oostenrijkse Nederlanden Verenigde Nederlandse Staten Pays belgiques of Belgenland Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Koninkrijk België

..Naar gewest Geschiedenis van Vlaanderen Geschiedenis van Wallonië Geschiedenis van Brussel

..Naar onderwerp Constitutionele geschiedenis Economische geschiedenis Fascisme en nationaalsocialisme Kunstgeschiedenis Literaire geschiedenis Maritieme geschiedenis Van de prehistorie tot 1585 Van 1585 tot heden Militaire geschiedenis Rechterlijke macht Sociale geschiedenis Basisgevens van de Belgische staatstructuur

..Naar provincie Antwerpen Henegouwen Limburg Luik Luxemburg Namen Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant Waals-Brabant West-Vlaanderen

..Naar voormalige koloniën Koloniën

Portaal   België Portaal   Geschiedenis

Geschiedenis van Nederland Tijdlijn · Bibliografie

Naar chronologie Prehistorie Bronstijd IJzertijd Romeinse tijd Frankische tijd Volksverhuizing Opkomst van steden en vorstendommen Middeleeuwen Geschiedenis van de Bourgondische Nederlanden Habsburgse tijd Geschiedenis van de Habsburgse Nederlanden Zeventien Provinciën Geschiedenis van de Spaanse Nederlanden Nederlandse Opstand/Tachtigjarige Oorlog Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden Gouden Eeuw Patriotten Oranjerestauratie Bataafse Revolutie Franse tijd Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1830-1917 Interbellum Tweede Wereldoorlog Eigentijdse geschiedenis

Naar onderwerp Constitutionele geschiedenis Economische geschiedenis Fascisme en nationaalsocialisme Nederlandse film Geschiedenis van het Fries Kunstgeschiedenis Literatuurgeschiedenis Geschiedenis van de monarchie Maritieme geschiedenis Van de prehistorie tot 1585 Van 1585 tot heden Militaire geschiedenis Geschiedenis van het Nederlands Geschiedenis van het onderwijs Rechterlijke macht Ontstaan van de Nederlandse ondergrond Sociale geschiedenis Strijd tegen het water Televisiegeschiedenis Uitvindingen en ontdekkingen

Naar overzeese gebieden Aruba Nederlandse Antillen Nederlands-Indië Noord-Amerika Suriname Zuid-Afrika Koloniën algemeen

Naar provincie Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Zeeland Zuid-Holland

Portaal   Nederland Portaal   Geschiedenis

De prehistorie van de Lage Landen beschrijft de periode vanaf ca. 250.000 v.Chr. tot het ogenblik dat de eerste geschriften opduiken in het gebied dat algemeen als de Lage Landen wordt aangeduid.

Het gebied van deze Lage Landen ten zuiden van de Nederrijn en Benedenmaas gelegen was cultureel verwant met West- en Zuid-Europa, het gedeelte noord daarvan behoorde meer tot een Midden- en Noord-Europese cultuurzone. In de hele regio ontwikkelden zich van elkaar onderscheiden cultuurvormen die worden getypeerd aan de hand van onder andere hun keramiek, siervoorwerpen, werktuigen en wapentuig. Ze situeren zich verspreid in de tijd ook in verschillende gebieden, zoals de streek rond Maastricht en de Belgisch-Nederlandse grens, waar de oudste vuurstenen werktuigen zijn gevonden na die van het gebied rond Bergen.

Tussen 100.000 en 10.000 v.Chr. leefden in heel Europa en dus ook in de Lage Landen neanderthalers, opgevolgd en gedeeltelijk gesecondeerd door de vroege moderne mens. In de Ardennen werd een vuursteengroeve voor Moustérienvoorwerpen gevonden, die voornamelijk door de neanderthalers werden gemaakt en gebruikt, daterend van ca. 80.000 jaar geleden. Zo'n 18.000 jaar terug werd daar de Magdaléniencultuur gesitueerd, grenzend aan een groot onbewoond gebied tot 13.000 jaar geleden.

Vanaf het mesolithicum (10.000 jaar geleden) onderscheidde zich een noordelijke en zuidelijke cultuursfeer met de grote rivieren als scheidslijn.

De eerste neolithische landbouwnederzettingen dateren vanaf 6.500 jaar terug. De daarop volgende culturen onderscheidden zich door een transformatie van hun materiële cultuur. Contacten met mesolithische jagers-verzamelaars zorgden voor gemengde of semi-landbouwgemeenschappen. Uit het laat-neolithicum dateren de hunebedden.

De overgang naar de bronstijd gebeurde rond 2000 voor onze jaartelling. Er zijn in de midden-bronstijd aanwijzingen voor gemengde landbouw, waar veeteelt overwegend is. Dit in contrast met het neolithicum, waar landbouwactiviteiten als minder met elkaar verbonden worden beschouwd. Bij de ontwikkeling van de nederzettingentraditie veranderden ook de begrafenisgewoonten.

In de ijzertijd werden de Lage Landen overheerst door Keltische, resp. Germaanse culturen.