Timpaan

Het timpaan of tympanon (van Oudgrieks τύμπανον, tumpanon = oorspr.: handpauk, tamboerijn; Latijn: tympanum) is in de antieke bouwkunst het driehoekige gevelveld tussen de kroonlijst en de schuin oplopende daklijsten van een gebouw.

In de middeleeuwse bouwkunst is het timpaan (ook boogtrommel genoemd) de ronde (romaans) of spitsbogige (gotiek) vulling tussen de bovendorpel en de boog, met name boven portalen van kerken, veelal met beeldhouwwerk versierd. Het timpaan kan bestaan uit één groot beeldhouwwerk maar kan ook opgedeeld zijn in meerdere registers, zoals bij de timpanen in de westgevel van de Notre-Dame in Parijs waar die in drie registers zijn opgedeeld.

In de latere classicistische bouwkunst wordt timpaan wel als synoniem gebruikt voor fronton.

Omwille van de Griekse etymologie is de schrijfwijze tympaan ook gebruikelijk, maar in 1995 opteerde de Nederlandse Taalunie voor de schrijfwijze 'timpaan'.