Bolivia

República de Bolivia (norsk: Bolivia, boliviansk)
Flagg Riksvåpen
Nasjonalsong	«Bolivianos, el hado propicio»
Motto	Firme y Feliz por la Unión
Offisielle språk	Spansk, quechua, aymara
Hovudstad	Sucre1
Styresett President	Republikk Luis Arce
Flatevidd  – Totalt  – Andel vatn	1 098 581 km² (27.) 1,4 %
Folketal  – Estimert (2017)  – Tettleik	11 138 234 (81.) 10,1 /km² (181.)
Sjølvstende	Frå Spania 6. august 1825
Nasjonaldag	6. august
BNP  – Totalt (2015)  – Per innbyggjar	73 880 mill. USD (92.) 7 200 USD (127.)
Valuta	Boliviano
Tidssone	UTC -4
Telefonkode	+591
Toppnivådomene	.bo
1 Regjeringa held til i La Paz, Sucre er den formelle hovudstaden

Bolivia (quechua Bulibya; aymara Wuliwya; guarani Volívigde), offisielt Den fleirnasjonale staten Bolivia (spansk Estado Plurinacional de Bolivia), er eit land i Sør-Amerika.^[1][2] Det grensar til Chile, Peru, Brasil, Paraguay og Argentina. Over halvparten av landet ligg austom Andes, og denne austlege delen ligg i hovudsak i Amazonasbekkenet. Bolivia har tørt og kjølig klima på Altiplano, varmt og fuktig i det nordlege låglandet og tørt på Gran Chaco-sletta i sør. Mellom regnskogen i Amazonas og høgsletta Altiplano (kring 4000 meter over havet) ligg fruktbare dalar på opp mot 2800 meters høgd. La Paz er den høgst liggjande hovudstaden i verda på 3600 meter. I Andes på grensa mot Chile er Nevado Sajama det høgaste punktet i landet på 6542 meter. Rundt to tredelar av Bolivia er varmt lågland. Bolivia har ikkje kyst. Frå 1993 har det lånt eit lite område av Peru til frihandelsområde.^[3]

Hovudstaden er Sucre. Presidentembetet og parlamentet ligg i La Paz, medan høgsteretten ligg i Sucre, der dei spanske conquistadorane grunnla dei første domstolane i Latin-Amerika. Dagens deling av hovudstadrollen er resultatet av ein borgarkrig mellom Sucre og La Paz. Dei største byane er Santa Cruz de la Sierra, El Alto og La Paz. Bolivia er det fattigaste landet i Sør-Amerika og majoriteten av folkesetnaden er urfolk eller av blanda opphav. Hovudspråket er spansk, i tillegg blir det tala aymara og quechua. Katolisismen dominerer som religion. Jordbruk er viktigaste næringsvegen med dyrking av poteter, mais, ris og kveite; det blir også halde husdyr som lama og sau i høglandet og storfe i låglandet. Bolivia er den største produsenten i verda av antimon og den nest største produsent av tinn (per 1992).^[4]

Landområdet var del av inkariket frå 1200-talet. Frå 1533 erobra spanske styrkar under Francisco Pizzaro Cuzco og Alto Peru («Øvre Peru»). Øvre Peru vart til republikken Bolivia i 1825 etter at det vart erobra av Simon Bolivar. Etter ein krig med Chile frå 1879 mista Bolivia tilgangen til havet.^[5]

1. ↑ Who.int. «WHO | Bolivia (Plurinational State of)». Henta 30. mai 2013. 
2. ↑ United Nations. «UNdata | country profile | Bolivia (Plurinational State of)». Henta 30. mai 2013. 
3. ↑ Nourry, Philippe (1995). Fra Brasil til Antarktis: Brasil, Peru, Bolivia, Paraguay, Uruguay, Argentina, Chile, Antarktis. Det Beste. ISBN 8270102806. 
4. ↑ Nourry, Philippe (1995). Fra Brasil til Antarktis: Brasil, Peru, Bolivia, Paraguay, Uruguay, Argentina, Chile, Antarktis. Det Beste. ISBN 8270102806. 
5. ↑ Nourry, Philippe (1995). Fra Brasil til Antarktis: Brasil, Peru, Bolivia, Paraguay, Uruguay, Argentina, Chile, Antarktis. Det Beste. ISBN 8270102806.