Faissisme

Lo faissisme (var. fascisme, faishisme) (de l'italian fascismo, de fascio "fais", simbòl de poder roman) es una ideologia politica d'extrèma drecha e una practica de govèrn aparegut au començament dau sègle XX coma respònsa ai crisis economicas entraïnadas per la Premiera Guèrra Mondiala e per la crisi de 1929. Eissits de corrents de pensada ostils ais idèas dei Lutz e de la Revolucion Francesa, se caracteriza per la concentracion dau poder entre lei mans d'un dictator unic cargat d'assegurar la grandor e lo desvolopament de la Nacion e dau pòble. Per aquò, adopta una doctrina politica racista e expansionista necessitat un certan nivèu de dirigisme economic destinat a renfòrçar lei capacitats economicas dau país. Ierarquizat e centralisat, lo faissisme es egalament fondat sus lo respèct de l'autoritat dei caps e sus un sistèma repressiu estendut que dèu luchar còntra totei lei factors de division ò d'afebliments de la nacion (comunistas, raças consideradas coma inferioras, omosexuaus, etc).

Jutjat responsable de desenaus de milions de mòrts durant la Segonda Guèrra Mondiala en causa de la politica dei regims de Benito Mussolini e d'Adolf Hitler, lo faissisme es uei una ideologia fòrça descreditada. Pasmens, garda una certana influéncia dins la pensada de l'extrèma drecha e, de còps, de la drecha. Certanei partits politics, principalament en Itàlia e en Euròpa Centrala, se revendican tanben totjorn dau faissisme.