Astrofizyka

Diagram Hertzsprunga-Russella opisujący ewolucję gwiazd – jeden z podstawowych wyników badań astrofizycznych.

Astrofizykanauka z pogranicza fizyki i astronomii, czasem uznawana za dział tej drugiej[1][2][3][4], badająca ciała niebieskie, takie jak gwiazdy, czarne dziury, galaktyki i materia międzygwiazdowa – ich budowę, wzajemne oddziaływanie, prawa nimi rządzące oraz procesy fizyczne w skali kosmicznej. Astrofizyka bada ewolucję zarówno pojedynczych gwiazd, jak i całego Wszechświata[5] – dział zajmujący się tą skalą to kosmologia fizyczna.

Astrofizyka korzysta z szeregu teorii fizycznych, takich jak mechanika klasyczna i kwantowa – w tym szczególna teoria względności, relatywistyczna mechanika kwantowa i mechanika statystyczna – oraz termodynamika i teorie pola, zarówno klasyczne jak i kwantowe. Wiąże się z fizyką cząstek elementarnych, jądrową i materii skondensowanej, zwłaszcza plazmy.

Do sukcesów tej nauki można zaliczyć opis i wyjaśnienie ewolucji gwiazd – zaobserwowano m.in. supernowe, gwiazdy neutronowe, czarne dziury i procesy towarzyszące ewolucji układów podwójnych jak emisja fal czasoprzestrzeni. Wyjaśniono też pochodzenie jąder atomowych – astrofizyka dostarczyła modeli nukleosyntezy, zarówno tej gwiazdowej, jak i pierwotnej, tj. pojawianiu się jąder w Wielkim Wybuchu. Do dalszych wyzwań astrofizyki można zaliczyć sprawdzanie różnych teorii grawitacji oraz modeli kosmologicznych, a także badania ciemnej materii i ciemnej energii o nieznanej naturze.

  1. astrofizyka, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-04-21].
  2. astronomia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-04-21].
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać astrophysics (ang.), Britannica Online, britannica.com, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-21].
  4. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać astronomy (ang.), Britannica Online, britannica.com, 5 stycznia 2023 [dostęp 2023-04-21].
  5. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać astrofizyka – definicja, synonimy, przykłady użycia [w]: Słowniki PWN [online].

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne