Manicheizm – prąd religijno-filozoficzny stworzony w III wieku n.e. przez Babilończyka Maniego[1] (Manesa). Był syntezą staroirańskiego zoroastryzmu, buddyzmu i chrześcijaństwa[2]. Pod względem filozoficznym manicheizm był jedną z odmian gnostycyzmu i wschodniego panteizmu[1]. Dwa podstawowe elementy systemu filozoficzno-religijnego manicheizmu to dualizm i podkreślanie poznania w procesie wyzwalania się spod wpływu zła. Manicheizm objął swoim zasięgiem znaczne obszary Azji, północnej Afryki i Europy.