Masora

Masora (hebr. ‏מסורה‎) – zbiór ustalonych reguł, wypracowany przez żydowskich uczonych na podstawie prac i systemu studiów nad tekstem biblijnym, których celem jest zachowanie i przekazanie tekstu biblijnego w niezmienionym pod każdym względem kształcie. Hebrajskie słowo masora pochodzi prawdopodobnie od asar („więzy”, „okowy”) i masar („podawanie”, „przekazywanie”) przez co wskazuje na przekazywanie tradycji biblijnej^[1].

Termin masora w sensie ogólnym oznacza zbiór różnych żydowskich tradycji prowadzących do poprawnej lektury tekstu Biblii hebrajskiej. W sposób szczególny termin ten odnosi się do konkretnych uwag i oznaczeń umieszczonych na manuskryptach świętych ksiąg przez masoretów między VI a XI wiekiem – razem z tekstem biblijnym stanowią one tzw. tekst masorecki. Oprócz znaków samogłoskowych i akcentowych dodanych przez nich do spółgłoskowego tekstu, manuskrypty zawierały: uwagi na temat poprawnej wymowy, korekty ewentualnych błędów, oznaczenia szczególnych i rzadkich form, a nawet prostą statystykę występowania. Noty te wypełniały najbliższy margines, przestrzeń nad i pod tekstem oraz miejsce po zakończeniu poszczególnych ksiąg. Od terminu masora pochodzą nazwy tekst masorecki (TM) oraz masoreci. W krytycznych wydaniach Starego Testamentu masora jest oznaczana jako ${\displaystyle {\mathfrak {M}}}$^margin.