Back حزب المنصة المدنية Arabic حزب المنصه المدنيه ARZ Грамадзянская платформа Byelorussian Грамадзянская плятформа BE-X-OLD Гражданска платформа (Полша) Bulgarian Plataforma Cívica Catalan Občanská platforma Czech Borgerplatformen Danish Platforma Obywatelska German Πολιτική Πλατφόρμα Greek
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
PO |
| Przewodniczący | |
| Data założenia |
24 stycznia 2001 |
| Adres siedziby |
ul. Wiejska 12a, |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze | |
| Liczba członków |
ok. 25,5 tys. (czerwiec 2023) |
| Członkostwo międzynarodowe |
|
| Grupa w Parlamencie Europejskim |
|
| Młodzieżówka |
Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”, Nowa Generacja Młodych |
| Barwy | |
| Obecni posłowie |
128/460
|
| Obecni senatorowie |
36/99
|
| Obecni eurodeputowani |
13/52
|
| Obecni radni wojewódzcy |
175/552
|
| Strona internetowa | |
| Polska
Ustrój i polityka Polski Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
|
Platforma Obywatelska (PO) – polska partia polityczna o charakterze centrowym[1], założona (początkowo jako stowarzyszenie) 24 stycznia 2001 (jako partia pod nazwą Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej zarejestrowana 5 marca 2002)[2]. Skupia osoby głównie o poglądach socjalliberalnych[3] i liberalno-konserwatywnych[4] (był to główny nurt w początkowych latach istnienia formacji[5][6][7][8]). W początkowym okresie istnienia ugrupowanie prezentowało liberalne poglądy gospodarcze i konserwatywne stanowisko w sprawach światopoglądowych, w późniejszym okresie stopniowo przesuwając się w lewo[9]. Według badań w początkowych latach PO popierał głównie elektorat prawicowy i centrowy, zaś lewicowy w znikomym stopniu. W drugiej połowie lat 2000. elektorat lewicowy zaczął niewiele ustępować centrowemu i prawicowemu[10]. W drugiej dekadzie XXI wieku PO stała się partią popieraną w dominującym stopniu przez elektorat centrowy i lewicowy, zaś przez prawicowy w niewielkim stopniu[11]. Gospodarczo PO deklaruje w ostatnich latach elementy społecznej gospodarki rynkowej[12][13].
Głównymi założycielami PO byli Andrzej Olechowski (uzyskał 2. wynik w wyborach prezydenckich w 2000), Maciej Płażyński (ówczesny marszałek Sejmu, wcześniej w AWS) i Donald Tusk (ówczesny wicemarszałek Senatu, wcześniej w Unii Wolności). W latach 2007–2015 Platforma Obywatelska była największą siłą polityczną w Sejmie oraz Senacie i wspólnie z Polskim Stronnictwem Ludowym tworzyła koalicję rządową, która była zapleczem parlamentarnym rządu (do 2014 Donalda Tuska, od 2014 Ewy Kopacz). W latach 2015–2023 PO była największą siłą opozycyjną w polskim parlamencie (przy czym od 2019 stanowiła trzon większości senackiej), była nią też w latach 2001–2007. Od 2019 PO jest trzonem Koalicji Obywatelskiej, która od 2023 jest najsilniejszą formacją koalicji rządzącej, współtworząc rząd Donalda Tuska wraz z Trzecią Drogą (sojuszem tworzonym przez Polskę 2050 i PSL) i Lewicą. Od 2004 do 2019 posiadała najliczniejszą spośród polskich partii reprezentację w Parlamencie Europejskim (w PE należy do frakcji Europejskiej Partii Ludowej). W latach 2009–2012 członek PO Jerzy Buzek był przewodniczącym PE. Od 2010 do 2015 wysunięty przez PO Bronisław Komorowski sprawował urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W latach 2014–2019 Donald Tusk (od 2003 do 2014 przewodniczący, następnie honorowy przewodniczący, a od 2021 ponownie przewodniczący PO) pełnił funkcję przewodniczącego Rady Europejskiej. W latach 2019–2022 był on przewodniczącym międzynarodówki EPL, której członkinią jest PO.
- ↑ Vanessa Gera, Monika Ścisłowska: Poland’s election winners sign a coalition pact but won’t get to govern just yet. apnews.com. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
- ↑ Zarejestrowano partię Platforma Obywatelska RP. wp.pl, 5 marca 2002. [dostęp 2014-02-19].
- ↑ Raport z badania „Trójkąt ideologiczny”. worldcat.org. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
- ↑ Parties and Elections in Europe: Poland. parties-and-elections.eu. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ Aleks Szczerbiak: Power without Love? Patterns of Party Politics in Post-1989 Poland. W: Post-Communist EU Member States: Parties and Party Systems. Susanne Jungerstam-Mulders (red.). Londyn: Ashgate, 2006, s. 95. ISBN 978-0-7546-4712-6.
- ↑ Vít Hloušek, Lubomír Kopeček: Origin, Ideology and Transformation of Political Parties: East-Central and Western Europe Compared. Ashgate, 2010, s. 30. ISBN 978-0-7546-7840-3.
- ↑ Seán Hanley, Aleks Szczerbiak, Tim Haughton, Brigid Fowler. Explaining Comparative Centre-Right Party Success in Post-Communist Central and Eastern Europe. „Party Politics”. 14 (4), s. 407–434, lipiec 2008. DOI: 10.1177/1354068808090253.
- ↑ Anna Seleny. Communism’s Many Legacies in East-Central Europe. „Journal of Democracy”. 18 (3), s. 156–170, lipiec 2007. DOI: 10.1353/jod.2007.0056.
- ↑ Marcin Makowski: PO skręca w lewo. Tusk nie odnalazłby się w partii sprzed lat. interia.pl, 4 września 2022. [dostęp 2022-10-02].
- ↑ Notowania Platformy Obywatelskiej – dziesięć lat działalności. cbos.pl, wrzesień 2011. [dostęp 2019-09-22].
- ↑ Poglądy polityczne a preferencje wyborcze Polaków. stanpolityki.pl, 19 marca 2019. [dostęp 2019-09-22].
- ↑ Łukasz Kaczmarczyk: Elementy Społecznej Gospodarki Rynkowej w programach polskich partii opozycyjnych w świetle zasad konkurencyjnego ładu gospodarczego Waltera Euckena. W: Społeczna Gospodarka Rynkowa: Polska i integracja europejska. Elżbieta Mączyńska-Ziemacka, Piotr Pysz (red.). Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, 2018, s. 157–160. ISBN 978-83-65269-22-5.
- ↑ Ewa Kopacz: Stajemy do pojedynku. Konto PO w serwisie YouTube, 26 stycznia 2016. [dostęp 2020-02-02].