Wojna domowa w Grecji

Wojna domowa w Grecji
Ilustracja
Haubicoarmata 25-funtowa Królewskiej Armii Grecji w czasie wojny domowej
Czas

19461949

Miejsce

Grecja

Przyczyna

konflikt o formę ustrojową państwa i prawa obywatelskie

Wynik

zwycięstwo sił rządowych

Strony konfliktu

Królewskie Siły Zbrojne Grecji[1]
Wspierane przez:
 Wielka Brytania
 Stany Zjednoczone (po 1947)

Grecja Demokratyczne Wojsko Grecji (DSE)
(greccy komuniści, radykalni republikanie)
Wspierane przez:
 Bułgaria
 Albania
 Jugosławia (do 1948)
 ZSRR (od 1948)
Dowódcy
Aleksandros Papagos
Thrasiwulos Tsakalotos
Grecja Markos Wafiadis
Grecja Nikos Zachariadis
Siły
180 000 (wojsko i policja, łącznie) 35 000 (maksymalny stan oddziałów, 1948 r.)
Straty
16 753 zabitych
40 398 rannych
6 986 zaginionych[2]
25 000 zabitych[3]
brak współrzędnych

Wojna domowa w Grecji (gr. ο Eλληνικός Eμφύλιος Πόλεμος trb. o Elinikos Emfilios Polemos trl. o Ellīnikós Emfýlios Pólemos) – walki prowadzone od grudnia 1944 roku do stycznia 1945 roku (pierwsza faza) oraz w latach 1946–1949 (druga faza) na terenie Grecji pomiędzy rządowymi siłami zbrojnymi, wspierającymi monarchę i prawicę, wspomaganymi militarnie i logistycznie przez Wielką Brytanię oraz Stany Zjednoczone, a komunistycznymi siłami DSE (gr. ΔΣΕ, Dimokratikos Stratos Ellados – Demokratyczne Wojsko Grecji[a][b]), wywodzącymi się spośród części kombatantów lewicowego ruchu oporu EAMELAS (gr. ΕΑΜ – ΕΛΑΣ)[c], jednak znacznie mniej od nich licznymi. Komunistów z DSE popierali lewicowi macedońscy partyzanci z Frontu Wyzwolenia, z greckiej prowincji Macedonia. Po stronie rządowej, jeszcze przed wybuchem wojny domowej, drogą nadzwyczajnego poboru, zmobilizowano do wojska, Gwardii Narodowej i więziennictwa byłych członków greckich formacji hitlerowskich[4][5].
Partyzanci domagali się opuszczenia Grecji przez wojska brytyjskie i wypełnienia wcześniejszych umów międzynarodowych w sprawie Grecji i porozumienia z Warkizy[6]. Starcie zbrojne poprzedziły masowe represje wobec kombatantów ruchu oporu.

  1. gr. Ελληνικός Στρατος – dosłowne polskie tłumaczenie: Greckie Wojsko, używano też nazwy Εθνικός Στρατός – Narodowe Wojsko. Nazwa aktualna: Greckie Siły Zbrojne (Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις).
  2. Część, spośród żołnierzy wojsk królewskich, w statystykach ujmowana jako zaginieni, walczyła następnie w szeregach DSE.
  3. Ostatnie greckie publikacje (np. Emeis oi Ellines) wskazują już 70 tysięcy, jako prawdopodobną, łączną liczbę śmiertelnych ofiar wojny domowej, ponoszonych nie tylko przez walczące oddziały.
  4. T.Kostopoulos str.72-74. M. Mazower, str.383. C.M.Woodhouse str.256, Foivos N. Grigoriadis str.284
  5. S.N. Grigoriadis t.1 („Katochi – Dekemvriana”) str. 632-633 podaje, że w dyspozycji królewskiego rządu pozostawało ok. 37 tysięcy byłych greckich żołnierzy hitlerowskich oraz funkcjonariuszy byłej kolaboracyjnej policji.
  6. Oto 6 warunków zaprzestania walki, zawartych w piśmie Naczelnego Dowództwa i Sztabu Generalnego DSE, kierowanym do komisji ONZ, 14 marca 1947: 1)Opuszczenia Grecji przez brytyjskie wojska, 2)Udziału EAM w rządzie, 3)Ogólnej amnestii, 4)Oczyszczenia mechanizmu państwowego z kolaborantów i hitlerowców, 5)Przywrócenia także w wojsku i organach bezpieczeństwa zasad i wolności obywatelskich państwa demokratycznego, 6)Przeprowadzenia wolnych wyborów. Źródło: Υπόμνημα του Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στον Ο.Η.Ε. Μάρτης 1947 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΓΕΝΙΚΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ – ΓΡΑΦΕΙΟ Πα Σ.Δ. Γενικού Αρχηγείου 14 Μαρτίου 1947


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne