Back الوداع الطويل (فيلم) Arabic الوداع الطويل ARZ Дългото сбогуване (филм) Bulgarian El llarg adéu Catalan Dlouhé loučení Czech Der Tod kennt keine Wiederkehr German The Long Goodbye (film) English The Long Goodbye (película) Spanish The Long Goodbye (filma) Basque خداحافظی طولانی (فیلم ۱۹۷۳) Persian
| The Long Goodbye | |
|---|---|
 | |
| Režija | Robert Altman |
| Producent | Elliott Kastner Jerry Bick |
| Scenario | Leigh Brackett |
| Predložak | The Long Goodbye; autor: Raymond Chandler |
| Uloge | Elliott Gould Nina van Pallandt Sterling Hayden |
| Muzika | John Williams |
| Fotografija | Vilmos Zsigmond |
| Montaža | Lou Lombardo |
| Distribucija | United Artists |
| Datum(i) premijere | 7. 3. 1973
|
| Trajanje | 112 min. |
| Zemlja |  Sjedinjene Države |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 1,7 mil. $ |
The Long Goodbye (sh. Dugi oproštaj), u Jugoslaviji prikazan pod naslovom Privatni detektiv, je američki kriminalistički film snimljen 1973. godine u režiji Roberta Altmana. Predstavlja adaptaciju istoimenog romana Raymonda Chandlera, za koju je scenario napisala Leigh Brackett. Protagonist, čiji lik tumači Elliott Gould, je Philip Marlowe, losanđeleski privatni detektiv koji postane uključen u nekoliko naizgled nepovezanih kriminalističkih slučajeva.
Altman, koji je režiju filma dobio na preporuku Petera Bogdanovicha, zamislio ga je kao satirički osvrt na hard boiled detektivske romane, a tome je u susret izašla i Brackett, koja je značajno izmijenila brojne detalje zapleta, te radnju smjestila u moderno doba. Altman je to iskoristio da stvori kontrast između lika Marlowea, koji je svojim životnim navikama i svjetonazorom ostao zarobljen u 1940-im i osjeća se kao stranac u modernoj i progresivnoj Kaliforniji početka 1970-ih. Gould je, pak, glavnu ulogu dobio nakon dvogodišnje pauze u karijeri, izazvane ekscesima na setu filma A Glimpse of Tiger zbog kojih se našao na neslužbenoj crnoj listi hollywoodskih studija. Fotografija Vilmosa Zgismonda je koristila posebne pastelne filtere kako bi ublažila efekte sunčanog vremena u Kaliforniji i tako stvorila "pomaknuti" ugođaj, a Altman je također koristio svoju omiljenu tehniku stalno pokretne kamere. Muziku za film je napisao John Williams, pri čemu se ističe naslovna tema koja će u filmu dobiti brojne varijacije u različitim stilovima.
Film je na početku imao neprijateljske kritike, ali su se one ublažile kada ga je pohvalila uticajna Pauline Kael. The Long Goodbye je, međutim, loše prošao kod publike, za razliku od dvije godine kasnije snimljenog Farewell, My Lovely, u kome je ulogu Marlowea tumačio Robert Mitchum i koji se mnogo vjernije držao Chandlerovog predloška.