Kalakhang Maynila

Kalakhang Maynilà Metro Manila ᜃᜎᜃ᜔ᜑᜅ᜔ ᜋᜌ᜔ᜈᜒᜎ Kamaynilaan
Kalakhan at Rehiyon
Pambansang Punong Rehiyon National Capital Region (NCR)
Pakanan (mula sa taas): Estasyong J. Ruiz, Kutang Santiago, Abenida Epifanio de los Santos, Bantayog ni Rizal, Katedral ng Maynila, Paliparang Pandaigdig ng Ninoy Aquino
Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 14°35′N 121°00′E / 14.58°N 121°E / 14.58; 121
Bansa	Pilipinas
Nangangasiwang entidad	Pangasiwaan sa Pagpapaunlad ng Kalakhang Maynila
Naitatag	7 Nobyembre 1975[1]
Binubuo ng	16 na lungsod at isang bayan Manila Caloocan Las Piñas Makati Malabon Mandaluyong Marikina Muntinlupa Navotas Parañaque Pasay Pasig Lungsod Quezon San Juan Taguig Valenzuela Pateros
Pamahalaan
• Uri	Kalakhang pamahalaan sa ilalim ng desentralisadong balangkas[2]
• Konseho	Pangasiwaan sa Pagpapaunlad ng Kalakhang Maynila
• Tagapangulo	Danilo Lim (LP)
• Konsehal ng kalakhan	Konseho ng kalakhang Maynila
Lawak
• Kalakhan at Rehiyon	619.57 km2 (239.22 milya kuwadrado)
Populasyon  (senso ng 2020)[3]
• Kalakhan at Rehiyon	12,877,253
• Kapal	21,000/km2 (54,000/milya kuwadrado)
• Metro [4]	24,100,000 (Hindi pagtitipon, lugar ng kalakhan)
mga demonym	Tagalog: Manileño(-a), Manilenyo(-a), Taga-Maynila Ingles: Manilan; Kastila: manilense,[a] manileño(-a)
Sona ng oras	UTC+8 (PST)
IDD : area code	+63 (0)2
Kodigo ng ISO 3166	PH-00
GDP (2020)	₱5.8 trilyon $120.56 bilyon
Bilis ng paglago	(7.5%)
Pulisya	NCRPO
Palatandaan ng pagunlad ng mga mamamayan (HDI)	0.837 (Sobrang taas)
Antas ng HDI	Pangalawa (2015)
Websayt	mmda.gov.ph
↑ Ito ang orihinal na pagsasalin sa wiking Espanyol, at ginamit din ito ni José Rizal sa kanyang obra na El filibusterismo.

Ang Kalakhang Maynila (Ingles: Metropolitan Manila), tinatawag din bilang Pambansang Rehiyong Kapital^[5] (Ingles: National Capital Region), ay ang kabiserang rehiyon at isa sa mga itinakdang kalakhang pook ng Pilipinas. Binubuo ito ng 16 na lungsod: ang Lungsod ng Maynila, Lungsod ng Quezon, Caloocan, Las Piñas, Makati, Malabon, Mandaluyong, Marikina, Muntinlupa, Navotas, Parañaque, Pasay, Pasig, San Juan, Taguig, at Valenzuela, pati na rin ang bayan ng Pateros. Ang rehiyon ay may sukat na 619.57 square kilometre (239.22 mi kuw) at kabuuang populasyon na 12,877,253 noong 2015.

Ang rehiyon ay sentro ng politika, pangangalakal, lipunan, kultura, at pang-edukasyon ng Pilipinas. Ayon sa iprinoklamang Utos ng Pampanguluhan Blg. 940, ang kabuuan ng Kalakhang Maynila ay ang sentro ng pamahalaan habang ang Lungsod ng Maynila ang kabisera. Ang pinakamalaking lungsod sa Kamaynilaan ay ang Lungsod Quezon, samantalang ang pinakamalaking distritong pangkalakalan ay ang Lungsod Makati.

Ang Kalakhang Maynila ang pinakamaraming naninirahan sa tinutukoy na 12 kalakhan ng Pilipinas at pang-11 sa pinakamaraming naninirahan sa buong mundo. Batay sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 11,855,975, katumbas ng 13% populasyon ng bansa.

Ang kabuuang produktong pampook ng Kalakhang Maynila ayon noong Hulyo 2011 ay tinatayang $159 bilyon o 33% ng kabuuang produktong pambansa. Sa loob ng taong 2011, ayon sa PricewaterhouseCoopers, ito ay pang-28 sa mga pinakamalalaking ekonomiya sa pinagsamasamang lungsod sa buong mundo at pang-4 sa Timog-Silangang Asya.

Batay sa census noong 2007, ay populasyon ay 11,553,427^[6]. Kung isasama sa pagbibilang ng populasyon ang mga katabing lalawigan (Bulacan, Kabite, Laguna at Rizal) ng Malawakang Maynila, ang populasyon ay humigit kumulang 20 milyon^[7][8].

1. ↑ "Presidential Decree No. 824 November 7, 1975". lawphil.net. Arellano Law Foundation. Nakuha noong 14 Enero 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
2. ↑ Manasan, Rosario; Mercado, Ruben (Pebrero 1999). "Governance and Urban Development: Case Study of Metro Manila" (PDF). Philippine Institute for Development Studies Discussion Paper Series (99–03). Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 16 Disyembre 2018. Nakuha noong 15 Disyembre 2018.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
3. ↑ Census of Population (2015). "National Capital Region (NCR)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
4. ↑ "The Principal Agglomerations of the World". citypopulation.de. Nakuha noong 8 Disyembre 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
5. ↑ "Mga Pangalan ng Tanggapan ng Pamahalaan sa Filipino" (PDF). Komisyon sa Wikang Filipino (sa wikang Filipino). 2013. Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 23 Septiyembre 2021. Nakuha noong 27 Marso 2018. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong); Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (tulong)
6. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang MetroManilaCensus); $2
7. ↑ "Demographia World Urban Areas & Population Projections" (PDF). 2010. Nakuha noong 29-30-10. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (tulong); Unknown parameter |month= ignored (tulong)
8. ↑ "Official population count reveals..." Philippine National Statistics Office. 16-04-08. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2009-03-02. Nakuha noong 29-30-10. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate=, |date=, at |year= / |date= mismatch (tulong); Unknown parameter |month= ignored (tulong)