Yang di-Pertuan Agong

Yang di-Pertuan Agong ng Malaysia
Pederal
Eskudo de Armas ng Malaysia
Nanunungkulan
[[File:|border|120px]]
Muhammad V
Sultan ng Kelantan
Detalye
Estilo	Kaniyang Kamahalan
Unang monarko	Tuanku Abdul Rahman ng Negeri Sembilan
Itinatag	Agosto 31, 1957
Tahanan	Istana Negara, Kuala Lumpur
Website	www.parlimen.gov.my/agong

Ang Yang di-Pertuan Agong (Jawi: يڠ دڤرتوان اݢوڠ‎) ay ang puno ng estado (hari) ng Malaysia. Itinatag ang tanggapan noong 1957 nang matamo ng Pederasyon ng Malaya (ngayo'y Malaysia) ang kasarinlan nito mula sa United Kingdom. Ang Malaysia ay isang monarkiyang konstitusyonal na may halal na monarko bilang puno ng estado. Ang Yang di-Pertuan Agong ay isa sa iilan lamang halal na monarko sa buong mundo. Ang konsorte ng Yang di-Pertuan Agong ay tinatawag na Raja Permaisuri Agong.

Sa Malaysia, binibigyan ng malawak na kapangyarihan ng konstitusyon ang Yang di-Pertuan Agong. Tinutukoy sa konstitusyon, na ang kapangyarihang tagapagpaganap ng pamahalaang pederal ay nakasalalay sa Yang di-Pertuan Agong na kaniya namang ginagampanan sa payo ng pederal na Council of Ministers. Pinamumunuan ang sanggunian ng Punong Ministro na hinihirang ng Yang di-Pertuan Agong mula sa mga halal na kagawad ng Parlamento. May diskresyonaryong kapangyarihan ang Yang di-Pertuan Agong na pumili ng Punong Ministro na kaniyang napupusuan at hindi siya nakatali sa desisyon ng bababang punong ministro kung walang partidong makakakuha ng mayoryang boto (Artikulo 40). Gayumpaman, wala siyang kapangyarihang tanggalin ang isang punong ministro. Maaari din niyang isantabi o di-pagbigyan ang kahilingan na buwagin ang Parlamento (Artikulo 40).^[1] Maaari niyang ipatigil o buwagin ang Parlamento (Artikulo 55), ngunit ang pagbubuwag ng Parlamento ay maaari lang niyang maisagawa kung ito'y hinihiling ng Punong Ministro (Artikulo 43). Maaari niyang tanggihan ang ano mang bagong batas o mga susog sa mga dati nang batas, subalit kung hindi pa rin niya ipagkakaloob ang kaniyang pahintulot, magiging batas na ito 30 araw makaraang ihain ito sa kaniya (Artikulo 66).^[2]

Ang ika-14 at kasalukuyang Yang di-Pertuan Agong ay si Sultan Abdul Halim ng Kedah. Nagsimula ang kaniyang paghahari mula Disyembre 13, 2011 matapos mahalal ng Conference of Rulers. Siya ang kauna-unahang pinunong dalawang ulit na nahalal sa katungkulan. Una na siyang naging Yang di-Pertuan Agong mula 1970 hanggang 1975, at pinakamatandang nahalal sa katungkulan sa gulang na 83.^[3] Isinagawa ang pagluklok sa bagong Yang di-Pertuan Agong noong Abril 11, 2012 sa bagong Istana Negara at Jalan Duta.

1. ↑ "Powers of the King" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2013-12-19. Nakuha noong 2015-11-25.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
2. ↑ "Constitutional Crisis, Crisis of 1983" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2019-08-16. Nakuha noong 2015-11-25.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
3. ↑ "Sultan of Kedah to be next Yang di-Pertuan Agong, for second time". The Malaysian Insider (sa wikang Ingles). Oktubre 14, 2011. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2011-10-14. Nakuha noong Oktubre 14, 2011.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)