Siyasi ideolojiler listesi

Sosyal bilimlerde, siyasi ideoloji, belirli bir toplumsal hareketin, kurumun, sınıfın veya büyük bir grubun etik ideallerini, prensiplerini, doktrinlerini, mitlerini veya sembollerini açıklayan ve toplumun nasıl çalışması gerektiğini ve belirli bir toplumsal düzen için bazı siyasi ve kültürel bir plan sunan bir dizi fikirler bütünüdür. Siyasi ideoloji, gücün nasıl dağıtılması gerektiği ve hangi amaçlar için kullanılması gerektiği konularıyla ilgilenir. Bazı siyasi partiler belirli bir ideolojiyi sıkı bir şekilde takip ederken, diğerleri genel olarak ilgili ideolojiler grubundan ilham alabilir, ancak belirli bir ideolojiyi açıkça benimsemezler. Bir ideolojinin popülaritesi, bazen çıkarları doğrultusunda hareket eden ahlaki girişimcilerin etkisiyle de ilgilidir. Siyasi ideolojilerin iki boyutu vardır: (1) hedefler: toplumun nasıl organize edilmesi gerektiği; ve (2) yöntemler: bu hedefe ulaşmanın en uygun yolu.

Bir ideoloji, fikirlerin bir koleksiyonudur. Tipik olarak, her ideoloji, en iyi hükûmet biçimini (örneğin otokrasi veya demokrasi) ve en iyi ekonomik sistemi (örneğin kapitalizm veya sosyalizm) içeren belirli fikirleri içerir. Aynı kelime bazen bir ideolojiyi ve ana fikirlerinden birini tanımlamak için kullanılır. Örneğin, sosyalizm bir ekonomik sistem olarak kullanılabilir veya bu ekonomik sistemi destekleyen bir ideolojiyi ifade edebilir. Aynı terim aynı zamanda birden fazla ideolojiyi de ifade edebilir, bu yüzden siyaset bilimciler bu terimler için genel kabul gören tanımlar bulmaya çalışırlar. Örneğin, terimler zaman zaman karıştırılmış olsa da, komünizm genellikle Sovyet tipi rejimler ve Marksist-Leninist ideolojilere atıfta bulunmak için yaygın olarak kullanılırken, sosyalizm genellikle Marxizm-Leninizm'den ayrı olan farklı ideolojilere daha geniş bir şekilde atıfta bulunmak için kullanılmıştır.^[1]

"Sosyal bilimin tamamında en kaçınılmaz kavram" olarak tanımlanan ideoloji, tartışmalı bir terimdir. İdeolojiler genellikle siyasi yelpazedeki konumlarıyla kendilerini tanımlarlar (sol, merkez veya sağ gibi), ancak siyasi stratejilerden (genellikle tanımlandığı şekliyle popülizm) ve bir parti etrafında inşa edilen tek konulardan (örneğin, sivil liberteryenizm ve Avrupa entegrasyonuna destek veya karşıtlık) ayırt edilebilir, ancak bunlar herhangi bir ideoloji için merkezi olabilir veya olmayabilir. Birçok çalışma, politik ideolojinin aile içinde kalıtsal olduğunu göstermektedir.^{[2][3][4][5][6]}

Siyasi ideolojiler listesi, alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir ve siyasi pratikte kullanılan ideolojileri birkaç gruba ayırmayı amaçlamaktadır. Her grup, farklı ideolojilere sahiptir. Her gruptaki en popüler ideolojilerin isimleri başlıklara atıfta bulunmaktadır. Başlıkların isimleri, bir hiyerarşik düzenin veya bir ideolojinin diğerinden türediğini ima etmemektedir. Bunun yerine, bu ideolojilerin tarihsel, pratikte ve ideolojik olarak birbirleriyle bağlantılı olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle, bir ideoloji birden fazla gruba ait olabilir ve bazen çok yakın ideolojiler arasında büyük ölçüde örtüşme olabilir. Siyasi etiketin ne anlama geldiği ülkeden ülkeye değişebilir ve siyasi partiler genellikle birden fazla ideolojiye sahiptir.

1. ^ Roberts, Andrew (2004). The State of Socialism: A Note on Terminology 6 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cambridge University Press. 63 (2). 349–366.
2. ^ Bouchard, T. J.; McGue, M. (2003). "Genetic and environmental influences on human psychological differences". Journal of Neurobiology. 54 (1). 44–45.
3. ^ Eaves, L. J.; Eysenck, H. J. (1974). "Genetics and the development of social attitudes". Nature. 249, 288–289.
4. ^ Hatemi, P. K.; Medland, S. E.; Morley, K. I.; Heath, A. C.; Martin, N. G. (2007). "The genetics of voting: An Australian twin study". Behavior Genetics. 37 (3). 435–448.
5. ^ Hatemi, P. K.; Hibbing, J.; Alford, J.; Martin, N.; Eaves, L. (2009). "Is there a 'party' in your genes?". Political Research Quarterly. 62 (3). 584–600.
6. ^ Settle, J. E.; Dawes, C. T.; Fowler, J. H. (2009). "The heritability of partisan attachment". Political Research Quarterly. 62 (3). 601–613.