Fiqh

Turkum maqolalarning bir qismi
Islom
Eʼtiqodlar Allohning yagonaligi Farishtalar Muqaddas kitoblar Paygʻambarlar Qiyomat kuni Taqdir
Amaliyotlar Iymon shakli Ibodat Sadaqa Roʻza Ziyorat
Matnlar Tadqiqotlar Qurʼon Sunnat (Hadis, Siyrat) Tafsir Aqida Qisas ul-Anbiyo („Paygʻambarlar qissasi“) Masnaviy (Sheʼrlar) Fiqh (huquqshunoslik) Shariat (qonun)
Tarix Xronologiya Muhammad Ahl ul-Bayt Sahoba Roshidun Xalifalik Imomiylar Oʻrta asrlar islom ilmi Islomning tarqalishi Muhammadning vorislari
Madaniyat va jamiyat Olimlar Hayvonlar Sanʼat Futbol uyushmasi Taqvim Bolalar Sunnat Demografiya Diaspora Firqa Sunniylik Shialik Iqtisod Taʼlim Axloq Jin quvish Feminizm Bayramlar Moliya Madrasa Axloqiy taʼlimotlar Masjid Musiqa Tasavvuf Falsafa Sheʼriyat Siyosat Prozelitizm Fan Jinsiy aloqa LGBT Qullik Ijtimoiy farovonlik Ayollar
Aloqador mavzular Murtadlik Tanqid Muhammad Qurʼon Hadis Boshqa dinlar Islomizm Zoʻravonlik terrorizm urush Islomofobiya Jihod Jihodizm Urush qonuni Lugʻat
Islom portal
k m t

Fiqh (arabcha — bilish, tushunish) — musulmon huquqshunosligi, shariat qonun-qoidalarini ishlab chiqish bilan shugʻullanuvchi islom taʼlimotining bir sohasidir. Islom huquqshunoslari oʻzlariga taqdim etilgan savollar boʻyicha Qur’on va sunnatni tafsir qilish (ijtihod) orqali shariatni kengaytiradi, rivojlantiradi va hukmlar (fatvo) bilan amalga oshiriladi^[1]. Majoziy maʼnoda fiqh islomiy huquqiy hukmlarni ularning manbalaridan olishni bildiradi. Ammo, faqih faqat zohiriy maʼno bilan qanoatlanmasligi kerak, tashqi koʻrinishini biladigan kishi faqih boʻlmaydi. Shunday qilib, shariat musulmonlar tomonidan oʻzgarmas va maʼsum deb hisoblansa, fiqh xato va oʻzgaruvchan deb hisoblanadi. Fiqh fanlari anʼanaviy tarzda ,,Us’ul-al-fiqh", huquqiy talqin va tahlil usullariga boʻlinadi. Furu’ul-fiqh (fiqhning tarmoqlari), bu tamoyillar asosida hukmlarni ishlab chiqish, ilohiy irodani anglash yoʻlidagi insoniy saʼy-harakatlarning mahsulidir. Zamonaviy davrda sunniy amaliyotda toʻrtta, shia amaliyotida ikkita mashhur fiqh maktabi (mazhab) mavjud. Fiqhni oʻrgangan kishi faqih (koʻplik fuqaho) deb ataladi^[2].

1. ↑ 2000. Islamic Law and the Legal System of Saudi: Studies of Saudi Arabia. Brill, Vogel, Frank E — 4-5 bet. ISBN 9004110623. 
2. ↑ Glasse, Cyril. The New Encyclopedia of Islam. Altamira, 2001 — 141 bet.