Zuid-Afrikaansche Republiek

Zuid-Afrikaansche Republiek

← ← ← ← 1857 — 1877 1881 — 1902 → →
Vlag Wapen
Leuse: Eendragt maakt magt
Volkslied: Volkslied van Transvaal
Die Zuid-Afrikaansche Republiek in 1890
Hoofstad	Pretoria 25°43′S 28°14′O / 25.717°S 28.233°O / -25.717; 28.233Koördinate: 25°43′S 28°14′O / 25.717°S 28.233°O / -25.717; 28.233
Taal/Tale	Nederlands
Godsdiens	Nederduits Hervormde Kerk (Staatskerk), Gereformeerde Kerk, Nederduits Gereformeerde Kerk
Regering	Republiek
President
- 1857–1860	Marthinus Wessel Pretorius
- 1860 (waarnemend)	Johannes Hermanus Grobler
- 1860-1862	Stephanus Schoeman
- 1863–1864	Willem Cornelis Janse van Rensburg
- 1864–1871	Marthinus Wessel Pretorius
- 1871–1877	Thomas Francois Burgers
- 1883–1902	Paul Kruger
- 1900–1902 (waarnemend)	Schalk Willem Burger
Goewerneur
- 1879 - 1880	Sir Garnet Joseph Wolseley
Administrateur
- 1877 - 1879	Sir Theophilus Shepstone
- 1879 - 1881	William Owen Lanyon
Wetgewer	Volksraad van die Zuid-Afrikaansche Republiek
Geskiedenis
- Sandrivierkonvensie	17 Januarie 1852
- Gevestig	27 Junie 1857
- Britse anneksasie van die Transvaal	12 April 1877
- Eerste Vryheidsoorlog	16 Desember 1880 – 23 Maart 1881
- Konvensie van Pretoria
- Tweede Vryheidsoorlog	11 Oktober, 1899 – 31 Mei 1902
- Verdrag van Vereeniging	31 Mei 1902
- Transvaal Kolonie opgeneem in Unie van Suid-Afrika	31 Mei 1910
Oppervlakte
- 1870[1]	191 789 km2 74 050 sq mi
Bevolking
- 1870[1] skatting	120 000
Digtheid	0,6 /km²  1,6 /sq mi
Geldeenheid	Pond

Die Zuid-Afrikaansche Republiek (ook Transvaal genoem) was 'n onafhanklike republiek wat deur die Voortrekkers noord van die Vaalrivier gestig is. Dit het vir net minder as 50 jaar bestaan en het in 1902 tot 'n einde gekom nadat Brittanje die republiek in die Tweede Vryheidsoorlog (ook bekend as die Anglo-Boereoorlog) verslaan het. Goud is in 1886 op die Witwatersrand ontdek, wat gelei het tot die stigting van Johannesburg, ná dit vroeër reeds in ander areas soos Pelgrimsrus ontdek is.

In 1888 is Nederlands erken as die enigste amptelike taal van die land. Wet 10 van 1888 het die volgende bepaal: "De Hollandsche taal is de officieele taal des lands. Alle andere talen zijn vreemde talen". Die wet het verder ook bepaal dat alle amptelike dokumente, kennisgewings, diensbriewe "en andere schrifturen van ambtenaren" in Nederlands geskryf en opgestel sou moes wees. Verder is bepaal dat Nederlands in alle howe gebruik sou moes word. Ook moes alle markmeesters veilings in Nederlands hou, alhoewel hulle die reg sou hê om dit wat gesê is, daarna ook in 'n ander taal te herhaal.^[2] Die Nederlandstalige "Volkslied van Transvaal" was vanaf 1875 tot en met 1902 amptelik in gebruik.

1. ↑ (en) Alexander Mackay (1870). Manual of modern geography, mathematical, physical, and political. p. 484.
2. ↑ J.C. Steyn: Taalideologie en Taalbeleid in die Suid-Afrikaanse Geskiedenis - Oorwegings en Ampstaaldebat?, Acta Academia, Supplement 1,1-107, 1993, bl.31.