Enpresa

Enpresa bateko langileak lanean bertako makinetan: enpresek lana eta kapitala bateratzen dituzte modu antolatu batez, gizarteari produktuak edo zerbitzuak eskaintzeko.
Bideo hau Ikusgela proiektuaren parte da.
Bideo hau Ikusgela proiektuaren parte da. Bideoak dituzten artikulu guztiak ikus ditzakezu hemen klik eginez gero.
Enpresa mota ezberdinak ulertzeko bideoa.

Enpresa edo konpainia erakunde ekonomiko eta sozial bat da, gizarteari ondasunak eta zerbitzuak eskaintzen dizkiona, ahalik eta modu eraginkorrenean, ekoizpen-faktoreak, kapitala eta lana alegia, bateratuz. Enpresak izan daitezke, hartara, baserriak, okindegiak, hegazkin-konpainiak eta bankuak. Enpresa kapitalistetan, enpresaburuak enpresako ekoizpen-baliabideen jabea da eta langileak kontratatzen ditu lan egiteko; aldi berean ahalik eta irabazi gehien lortzea ezartzen du helburu nagusi moduan. Beste kasu batzuetan, ordea, enpresen helburu nagusia bestelakoa da, hala nola Gobernuz Kanpoko Erakunde eta enpresa publikoen kasuan. Aldi berean lana zein kapitala ekartzen dituzten bazkideez osaturiko enpresak ere badaude, Rochdaleko Aitzindariak sortutako kooperatibak kasu. Nolanahi ere, enpresak ekonomia eta gizarte bateko oinarrian kokatzen dira, produktuen ekoizpena eta zerbitzuen eskaintza bermatuz eta enplegua sortuz. XX. mendean zehar enpresa kapitalista zenbaiten hazkunde bizia izan da, enpresa-talde handiak eta multinazionalak sortuz[1]. Egun, enpresen kontzentrazio- eta bateratze-prozesuak aurrera jarraitzen du, eta enpresa batzuek botere politiko itzela lortu dute, estatuen erabakiak nabarmen eraginez.

Alde anitzeko kontzeptua da enpresa: izaera ekonomikoaz gainera, errealitate teknologikoa, juridikoa, soziologikoa, psikologikoa ere bada aldi berean. Ikuspegi sozial batetik, enpresa langileek osatzen dute eta beraz, aintzat hartu behar dira enpresan pertsona hauen integrazioa eta beraien arteko harremanak. Baliabide teknologiko egokiak erabili eta langileekin uztartu beharko ditu, besteak beste. Enpresak berariazko nortasun juridiko ere behar du, barneko funtzionamendua eta kanpoko erakunde eta pertsonekiko harremanak arautu behar baitira. Azkenik, enpresa bat langile banakoek osatzen dutela ere kontuan hartu behar da, horietako bakoitzak enpresari buruz asmo, helburu eta itxaropen ezberdinak dituena.

  1. (Ingelesez) Stout, Lynn. (2012). The Shareholder Value Myth: How Putting Shareholders First Harms Investors, Corporations, and the Public. Berrett-Koehler Publishers, 144 or. ISBN 1605098132..

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne