Back ካልሲየም Amharic Calcio AN कैल्सियम ANP كالسيوم Arabic كالسيوم ARY كالسيوم ARZ Calciu AST क्याल्सियम AWA Kalsium Azerbaijani کلسیوم AZB
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Algemeen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam, Simbool, Getal | Kalsium, Ca, 20 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Chemiese reeks | aardalkalimetale | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Groep, Periode, Blok | 2 (IIA), 4, s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Digtheid, Hardheid | 1550 kg/m3, 1.75 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Voorkoms | silwerig-wit
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomeienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomgewig | 40.078 ame | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomradius (ber.) | 180 (194) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kovalente radius | 174 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| van der Waals radius | geen inligting | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronkonfigurasie | [Ar]4s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| e− e per energievlak | 2, 8, 8, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidasietoestande (Oksied) | 2 (sterk basis | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kristalstruktuur | kubies vlakgesentreerd (by kamertemp.) liggaamgesentreer (>448 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Strukturbericht-kode | A1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fisiese eienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toestand van materie | vastestof paramagneties | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smeltpunt | 1115 K (841.85 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kookpunt | 1757 K (1483.85 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Molêre volume | 26.20 ×10−6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Verdampingswarmte | 153.6 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smeltingswarmte | 8.54 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dampdruk | 254 Pa teen 1112 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spoed van klank | 3810 m/s teen 293.15 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Diverse | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatiwiteit | 1.00 (Pauling skaal) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spesifieke warmtekapasiteit | 632 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektriese geleidingsvermoë | 29.8 106/(m·ohm) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Termiese geleidingsvermoë | 201 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1ste ionisasiepotensiaal | 589.8 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2de ionisasiepotensiaal | 1145.4 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3de ionisasiepotensiaal | 4912.4 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mees stabiele isotope | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| SI eenhede & STD word gebruik tensy anders vermeld. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kalsium is 'n chemiese element in die periodieke tabel met die simbool Ca en atoomgetal van 20. Kalsium is 'n sagte grys aardalkalimetaal wat as reduseermiddel gebruik word in die onttrekking van torium, sirkonium en uraan. Die element is ook die vyfde volopste element in die aardkors. Dit is noodsaaklik vir alle lewende organismes en speel 'n belangrike rol in die fisiologie van selle.
Kalsium is 'n sagte, wit metaal wat nie vry in die natuur aangetref word nie. Kalsiumverbindings behoort egter tot die volopste stowwe in die aardkors, onder meer in die vorm van kalsiumkarbonaat, CaCO3 kalsiumsulfaat of gips, CaSO3, 2H2O; kalsiumfosfaat, Ca3(PO4)2. Die suiwer metaal word berei deur die elektrolise van die chloried, CaCI2.
Die simbool vir kalsium is Ca, sy atoomgetal is 20, en sy smeltpunt 851 °C. In die boonste laag van die aardkors is daar talle kalsiumverbindings. Kalsium maak 3,5 persent van die aardkors uit, m.a.w. elke 100 kg van die aardkors bevat 3,5 kg kalsium. Ook in seewater word kalsiumverbindings aangetref: I liter seewater bevat sowat 1,4 g kalsiumverbindings in oplossing.
Kalsiumkarbonaat (CaCO3) is die volopste verbinding van kalsium. Dit kom as 'n glashelder mineraal, kalsiet, voor, waarvan die suiwerste vorm - Yslandspaat - in optiese instrumente gebruik word. Ander stowwe wat kalsiumkarbonaat bevat, is marmer, kalksteen, skulpe, eierdoppe en bene. Travertyn, 'n gestreepte kalktuf (dit wil sê kalksteen wat aan die oppervlak ontstaan deur verdamping van die grondwater) is deur die Romeine as boumateriaal gebruik.
Die kryt waarmee 'n mens op 'n skryfbord skryf, word van kalsiumsulfaat gemaak. Die chemiese formule is CaSO4. Gips, wat vir so 'n groot verskeidenheid doeleindes aangewend word, is waterhoudende kalsiumsulfaat (CaSO4 .2H2O). Gips word op groot skaal gebruik vir binnenshuise muurpanele. Omdat gips die eienskap het dat dit gou hard word, word dit gebruik om gipsafdrukke te maak en om gebreekte bene te spalk.