Termometro

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O termometro (d'o griego antigo θερμός thermós "calor" y μέτρον metron "mesura") ye un traste de mesura d'a temperatura.^[1] Os termometros miden a variación de bella propiedat macroscopica (dilatación d'un gas, d'un liquido u d'un metal, variación d'una resistencia electrica…) y la relacionan con a temperatura d'o sistema considerau.

A escala mas emplegada en a mayoría d'os países d'o mundo ye la Celsius (°C) en a honor d'Anders Celsius (1701-1744) que se clamó centigrada dica 1948. En ista escala, o zero (0 °C) y os cient (100 °C) graus corresponden respectivament a los puntos de conchelación y d'ebullición de l'augua, toz dos a la presión d'una atmosfera.

Atras escalas termometricas son:

• Fahrenheit (°F), proposada per Daniel Gabriel Fahrenheit. Ye emplegau sobretot en Estaus Unius. A suya relación con a escala Celsius ye: °F = °C × 9/5 + 32   ;   °C = (°F − 32) × 5/9
• Kelvin (K) u temperatura absoluta, ye la escala de temperatura d'o Sistema Internacional de Unidaz. Encara que la magnitut d'una unidat Kelvin (K) coincide con un grau Celsius (°C), o zero s'ha fijado en o zero absoluto a -273,15 °C y ye inalcanzable seguntes o tercer prencipio d'a termodinamica. A suya relación con a escala Celsius ye: T_K = T_°C + 273,15

1. ↑ (an) Santiago Bal Palazios:Dizionario breu de a luenga aragonesa, 2002, ISBN 84-7753-949-9, p.736