Republika Srpska

Republika Srpska Република Српска Entitet Bosne i Hercegovine
Zastava Amblem
Himna:  "Moja Republika"
Lokacija Republike Srpske (crvena) unutar Bosne i Hercegovine.
Država		Bosna i Hercegovina
Glavni grad		Sarajevo (de jure) Banja Luka (de facto) 43°51′22.8″N 18°24′47.6″E / 43.856333°N 18.413222°E / 43.856333; 18.413222
Najveći grad		Banja Luka
Službeni jezik		srpski bosanski hrvatski[1]
Pismo		Ćirilica Latinica [1]
Etničke grupe		81,51% Srbi 13,99% Bošnjaci 2,41% Hrvati 2,09% Ostali[2]
Upravni oblik		Parlamentarna federalna jedinica
• Predsjednik		Milorad Dodik
• Predsjednik Vlade		Radovan Višković
• Predsjednik Narodne skupštine		Nenad Stevandić
Zakonodavstvo		Narodna skupština
Historija
-	Stvaranje Srpskog nacionalnog vijeća BiH	13. oktobar 1990.
-	Formiranje Srpskih autonomnih oblasti	septembar 1991.
-	Osnivanje Skupštine srpskog naroda u BiH	24. oktobar 1991.
-	Referendum o ostanku u Jugoslaviji	10. novembar 1991.
-	Donošenje Deklaracije o proglašenju Republike srpskog naroda BiH	9. januar 1992.
-	Usvojen Ustav Srpske Republike Bosne i Hercegovine	28. februar 1992.
-	Referendum o Vance-Owenovom planu	16. maj 1993.
-	Referendum o planu Kontakt grupe	28. august 1994.
-	Dejtonski sporazum (priznata kao entitet u BiH)	14. decembar 1995.
-	Prvi izbori	14. septembar 1996.
-	Potpisan Sporazum o specijalnim paralelnim vezama	28. februar 1997.
-	Osnivanje Brčko distrikta (kondominij oba entiteta)	8. mart 2000.
-	Ukidanje starog grba i usvajanje amblema	16. juni 2007.
-	Referendum o Danu Republike Srpske	25. septembar 2016.
Površina
• Ukupno		25.098,5 km2
Stanovništvo
• Ukupno (2013)		1.228.423[2]
• Gustoća		53/km2
• Procjena (2022)		1.120.236[3]
BDP (nominalni)		2022
• Ukupno		$8,109 milijardi[4]
• po stanovniku		$7.241[4]
HDI (2021)		0.777[5] (visok)
Valuta		Konvertibilna marka (BAM)
Vremenska zona		UTC +1 (EET)
• Ljeti (DST)		UTC +2 (EEST)
Format datuma		D. M. GGGG. (NE)
Topografija
• Najviša tačka		Maglić 2386 m
• Najveće jezero		Bilećko jezero 27,64 km2
• Najveća rijeka		Sava 945 km
Vozačka strana		desna
Pozivni broj		+387
ISO 3166 kod		BA-SRP
Internetska domena		.ba

Republika Srpska jest, prema Dejtonskom sporazumu, jedan od dva entiteta u Bosni i Hercegovini (pored Federacije Bosne i Hercegovine) i zauzima 49% njene teritorije. Nalazi se u sjevernim i istočnim dijelovima zemlje, a prema popisu stanovništva iz 2013. imala je 1.228.423 stanovnika. Njen najveći grad i administrativno središte je Banja Luka.

Republika Srpska uspostavljena je 1992. na početku rata u Bosni i Hercegovini, s ciljem zaštite interesa Srba u Bosni i Hercegovini. Tokom sukoba, s teritorija pod kontrolom Republike Srpske protjerana je većina Hrvata i Bošnjaka, dok su brojni Srbi raseljeni ili protjerani iz Federacije Bosne i Hercegovine u Republiku Srpsku. Dejtonskim sporazumom iz 1995. Republika Srpska je službeno priznata kao jedan od dva entiteta Bosne i Hercegovine. Danas u njoj većinom živi srpsko stanovništvo.

Narodna skupština Republike Srpske vrši ustavotvornu i zakonodavnu vlast, a čini je 83 zastupnika koji se biraju na izborima svake četiri godine. Vlada Republike Srpske vrši izvršnu vlast. Predsjednik Republike Srpske se bira na neposrednim izborima svake četiri godine. Nivoi vlasti su općina, odnosno grad i entitet.

1. ^ ^{a b} "Ustav Republike Srpske sa amandmanima" (PDF). narodnaskupstinars.net. Narodna skupština Republike Srpske. 28. 12. 2023. Pristupljeno 28. 12. 2023.
2. ^ ^{a b} "Popis stanovništva, kućanstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013" (PDF). www.popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. 2019. Pristupljeno 5. 3. 2024. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)
3. ^ "Statistički godišnjak, 2023. - Stanovništvo" (PDF). rzs.rs.ba. Republički zavod za statistiku Republike Srpske. 1. 11. 2023. Pristupljeno 28. 12. 2023.
4. ^ ^{a b} "Database of economic indicators of RS". www.irbrs.net. Pristupljeno 28. 12. 2023.
5. ^ "Subnational HDI". globaldatalab.org. GlobalDataLab. 28. 12. 2023. Pristupljeno 28. 12. 2023.