Back Portaal:Biologie Afrikaans بوابة:علم الأحياء Arabic قيسارية:لبيولوجيا ARY Portal:Biologiya Azerbaijani پوْرتال:بیوْلوْژی AZB Партал:Біялогія Byelorussian Портал:Биология Bulgarian প্রবেশদ্বার:জীববিজ্ঞান Bengali/Bangla Portal:Biologija BS Portal:Biologia Catalan
Biologio estas la scienco de la vivo. Tiu scienco studas la karakterojn kaj funkciadon de la vivaĵoj, ilian naskiĝon kaj devenon, la interrilatojn de vivaj estaĵoj inter si kaj kun ilia ĉirkaŭa medio.
Biologio ampleksas larĝan spektron de sciencaj kampoj, kiuj ofte konsistigas sendependajn disciplinojn. Ĉiuj el ili studas la vivon je diversaj organizniveloj.
La vivo estas studata je molekula nivelo fare de molekula biologio, biokemio kaj molekula genetiko. Je la nivelo de la ĉelo, ĝin studas ĉelbiologio kaj je plurĉela nivelo, ĝin studas fiziologio, anatomio kaj histologio. Disvolviĝ-biologio studas vivon je la nivelo de la disvolvo kaj konstruo de la individuaj estaĵoj.
Ekologia premsigno aŭ ekologia piedsigno celas esprimi la konsekvencon de homa agado sur la ekosistemon kaj la planedon. Oni kutime indikas ĝin per areo (hektaro por individuo aŭ hektaroj necesaj al urbo aŭ lando por respondi al ties bezonoj). Tiu areo ebligas kalkulon de kvanto de rimedoj necesaj.
Pli precize la ekologia premsigno signifas la kvanton de produktiva areo necesa al individuo aŭ al popolo por produkti ties ĉefajn rimedojn, manĝaĵojn, ktp. kaj por absorbi la produktitajn rubaĵojn. Oni povas uzi la ekologian premsignon ankaŭ por videbligi la konsekvencon de bestbredado, orminado aŭ de produkto, kiel ekzemple aŭto, komputilo aŭ poŝtelefono.
Tiel eblas kompari premsignojn laŭindividue, kompari la lokan premsignon al tiu disponebla planede aŭ kompari la evoluon de ies premsigno.
La ekologia premsigno ebligas al ĉiu realigi la parton de la planeda areo, utiligita por vivi aŭ supervivi. Ĝi tradukas kvalitan globan analizon de la konsekvencoj al kvanta indico facile komprenebla al ĉiu, kiu ajn estu ties lingvo, aĝo aŭ kulturo. Tiel ĉiu povas kalkuli sian propran ekologian premsignon kaj provi malpligrandigi ĝin.
Kombine kun la koncepto de ekologia premsigno, oni parolas ofte pri "la nombro da teroj" kiuj estus bezonataj, se ĉiu homo surtera vivus laŭ ia sama vivnivelo (ekzemple malekologie kiel okcidentuloj).
Novaj artikoloj en kategorio:Biologio:
| Meta-Wiki Koordino de Vikimediaj projektoj |
Vikipedio La libera enciklopedio |
Vikilibroj La liberaj manlibroj |
Vikifontaro La libera biblioteko |
- Castelobranco, ekde la 28-a de aprilo, 2008.
- Crowberin, ekde la 5-a de majo, 2008.
- Tlustulimu, ekde la 18-a de januaro, 2009
- pino, ekde la 18-a de januaro, 2009
- Frglz, ekde la 8-a de septembro, 2012
- Marek Mazurkiewicz (diskuto), ekde la 31-a de januaro, 2013
Ĉu vi volas helpi?
Pluredaktu tiujn ĉi paĝojn:
[redakti fonton]La artikoloj pri biologia klasado/taksonomio bezonas multe plibonigadon. Pluraj el ili estas ĝermoj.
Nun (la septembro 2014) ekzistas 24 artikoloj sen biologia klasado. Jen kelkaj:
Nun (la septembro 2014) ekzistas 596 ([1]) ĝermoj pri biologiaj temoj. Jen kelkaj:
Traduku tiujn ĉi paĝojn
[redakti fonton]Plantoscienco
[redakti fonton]
Fungoscienco
[redakti fonton]- de:Allodus podophylli
- d:Q10609301 Olpidiacae
- d:Q320999 Lentinula edodes - esperanta nomo: Ŝitako[1]
Biokemio
[redakti fonton]- en:Fertilisation
- en:Vitamin K K-vitamino
- en:Tetrahydrocannabinol
- en:Vitamin B6 B6-vitamino
- en:Monomer Monomero
Genetiko
[redakti fonton]Ĉelbiologio
[redakti fonton]Fiziologio
[redakti fonton]Mikrobiologio
[redakti fonton]Zoologio
[redakti fonton]- en:Ctenophore Ktenoforo
- en:Herbivory
- en:Carnivore
- en:Gastropoda Gastropodo
- en:Ichthyology
- en:Panthera
- en:Ejaculation
