Acanthodii

Acanthodii
Siluriar-Permiar PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Animalia
Azpierreinua	Bilateria
Filuma	Chordata
Subfilum	Vertebrata
Klasea	Acanthodii Owen, 1846

Acanthodii edo akantodioak (antzinako grezieraz: άκανθα, ákantha, arantza eta ειδής itxurarekin) marrazo arantzadun gisa ere ezagunak, arrain-klase iraungia dira. Hezurdun arrainek zein arrain kartilaginosoek dituzten ezaugarri komunak dituzte^[1].

Lehenengo akantodioak Ordoviziarraren amaieran eta Siluriarraren hasieran agertu ziren (duela 430 milioi urte), baina Devoniarrean bakarrik bihurtu ziren ugari. Lerro gutxi batzuek iraun zuten bizirik Karboniferoan, eta bakar batek Permiarrean (duela 251 milioi urte)^[2].

Acanthodii lau ordenatan banatu dira: Acanthodiformes, Climatiformes, Diplacanthiformes eta Ischnacanthiformes^[3]. Climatiformeak akantodio primitiboen multzo parafiletiko bat dira. Euren barruan daude Climatiidae, Gyracanthides eta Diplacanthidae familiak. Hezur sendoak zituzten sorbaldetan, eta hezur txiki zorrotz asko. Diplacanthidae familia orden propiora igo da beranduago: Diplacanthiformes. Ischnacanthiformeak harrapariak ziren, barailetara itsatsitako hortz-plakak zituztenak. Acanthodiformes hegats dortsal bakarreko filtratzaileak ziren, hortzik gabeko barailak eta zakatz luzeak zituzten. Hauek izan ziren talderik espezializatuena, Permiar arora iritsi zen bakarra.

1. ↑ «Acanthodii - Hutchinson encyclopedia article about Acanthodii» web.archive.org 2011-08-23 (Noiz kontsultatua: 2024-10-01).
2. ↑ Benton, M. J.. (2005). Vertebrate palaeontology. (3rd ed. argitaraldia) Blackwell Science ISBN 978-0-632-05637-8. (Noiz kontsultatua: 2024-10-01).
3. ↑ (Ingelesez) Burrow, Cj; den Blaauwen, J; Newman, Mj; Davidson, Rg. (2016). «The diplacanthid fishes (Acanthodii, Diplacanthiformes, Diplacanthidae) from the Middle Devonian of Scotlan» Palaeontologia Electronica  doi:10.26879/601. ISSN 1094-8074. (Noiz kontsultatua: 2024-10-01).