Dolores Ibarruri Gomez, Pasionaria (Gallarta, Abanto-Zierbena, 1895eko abenduaren 9a - Madril, 1989ko azaroaren 12a), euskal politikari errepublikar nabarmena izan zen 1936-1939ko Espainiako Gerra Zibilean, eta Euskal Herrian sortutako mugimendu komunistako emakumerik ezagunenetakoa. 1936ko Madrileko batailan “Ez dira pasako!” (¡No pasarán!) leloagatik egin zen ospetsua.[1]
Espainiako Alderdi Komunistan (PCE) sartu zen 1920an sortu zenean. 1930eko hamarkadan PCEko idazle bihurtu zen "Langile Mundua" (Mundo Obrero) argitalpenean, eta 1936ko otsailean Asturiasko PCEko diputatu hautatu zuten Errepublikako Gorte Nagusietarako. 1939an, Gerra Zibilaren amaiera aldera, Espainiatik erbesteratu zenean Alderdi Komunistaren Batzorde Zentraleko idazkari nagusi bilakatu zen, postuan jarraituz 1960 arte. Alderdiak orduan, PCEko ohorezko presidente izendatu zuen, bizitza osoan bete zuen kargua. 1977an Espainiara itzuli zenean, Gorteetako diputatu hautatu zuten, berriro Asturiasetik. Emakumeen eskubideen aldeko borroka eta ekintza politikoa lotu zituen.[2]