Voorlopernier

De voorlopernier (pronefros) is een van de drie uitscheidingsorganen, voorlopernier (pronefros), oernier (mesonefros) en definitieve nier (metanefros), die zich bij gewervelde dieren ontwikkelen.

De voorlopernier ontwikkelt zich uit het tussenliggende mesoderm, evenals de latere nieren. Het is een gepaard orgaan, bestaande uit een gigantisch nefron die bloedfiltraat verwerkt dat wordt geproduceerd door de glomeruli of glomera-grote embryonale glomeruli. Het filtraat wordt uitgescheiden in het coeloom. Vervolgens gaat het door dunne trilhaarbuisjes naar het voorloperniernefron waar het wordt verwerkt voor het terugwinnen van de opgeloste stoffen.

De voorlopernier is actief bij volwassen vormen van sommige primitieve vissen, zoals prikken of slijmprikken. Het is aanwezig in het embryo van meer geavanceerde vissen en in het larvale stadium van amfibieën, waar het een essentiële rol speelt bij de osmoregulatie. Bij mensen is het rudimentair, het verschijnt aan het einde van de derde week (dag 20) en wordt na 3,5 week vervangen door de oernier. Ondanks deze voorbijgaande verschijning bij zoogdieren is de voorlopernier essentieel voor de ontwikkeling van de volwassen nieren. De gang van Wolff vormt het corpus Wolffi en de urineleider van de volwassen nier. De embryonale nier en zijn derivaten produceren ook de inducerende signalen die de vorming van de volwassen nier in gang zetten.