Wielka Brytania

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Herb	Flaga
	Dewiza: Dieu et mon droit; (Bóg i moje prawo)
	Hymn: God Save the King; (Boże chroń króla);
Ustrój polityczny	królewska monarchia parlamentarna (system gabinetowo-parlamentarny)
Konstytucja	Konstytucja Wielkiej Brytanii
Stolica	Londyn
Data powstania	1 stycznia 1801
Władca	Karol III
Premier	Keir Starmer
Powierzchnia	244 820 km²
Populacja (2021); • liczba ludności	; 67 081 000
• gęstość	270 os./km²
Kod ISO 3166	GB
Waluta	1 funt szterling = 100 pensów (£, GBP)
Telefoniczny nr kierunkowy	+44
Domena internetowa	.uk i .gb
Kod samochodowy	UK
Kod samolotowy	G
Strefa czasowa	UTC 0 – zima; UTC+1 – lato
Język urzędowy	de iure brak,; de facto angielski
Religia dominująca	anglikanizm
PKB (2023); • całkowite ; • na osobę	; 3 158,94 mldUSD; 46 371,45 USD
PKB (PSN) (2023); • całkowite ; • na osobę	; 3 846,93 mld dolarów międzynar.; 56 470,80 dolarów międzynar.
	Położenie na mapie;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Wiadomości w Wikinews
	Cytaty w Wikicytatach
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach

Wielka Brytania lub Zjednoczone Królestwo^[c]^[6] (ang. United Kingdom), oficjalnie Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – państwo wyspiarskie w Europie Zachodniej, w skład którego wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.

Wielka Brytania posiada kilkanaście terytoriów zależnych, które nie są formalnie częścią państwa, ale są z nim konstytucjonalnie powiązane i administracyjnie podległe. Należą do nich dependencje Korony brytyjskiej (Guernsey, Jersey i Wyspa Man) oraz brytyjskie terytoria zamorskie: Akrotiri, Anguilla, Bermudy, Brytyjskie Terytorium Antarktyczne, Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Dhekelia, Kajmany, Falklandy, Georgia Południowa i Sandwich Południowy, Gibraltar, Montserrat, Pitcairn, Turks i Caicos oraz Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha.

Wielka Brytania jest członkiem założycielem Wspólnoty Narodów zrzeszającej byłe kolonie, dominia i inne posiadłości brytyjskie. Od 1 stycznia 1973 do 31 stycznia 2020 roku członek najpierw Wspólnoty Europejskiej, a później Unii Europejskiej (UE). Jest stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ od czasu jej pierwszej sesji w 1946 r., posiadającym prawo weta. Wchodzi także w skład Rady Europy, G7, G20, NATO, OECD oraz WTO.

Wielka Brytania jest krajem rozwiniętym, stanowi szóstą gospodarkę świata według PKB nominalnego i ósmą gospodarkę świata według parytetu siły nabywczej. Było to pierwsze na świecie w pełni zindustrializowane państwo^[7] oraz największe mocarstwo światowe w XIX i na początku XX wieku^[8].

Wielka Brytania pozostaje nadal mocarstwem ze znacznymi wpływami ekonomicznymi, kulturalnymi, militarnymi, naukowymi i politycznymi na arenie międzynarodowej^[9]^[10]. Brytyjskie siły zbrojne stacjonują w 80 krajach świata (największe stałe garnizony są w Niemczech, na Cyprze, na Falklandach, w Gibraltarze i w Kanadzie). Wysokość wydatków na wojskowość daje Wielkiej Brytanii ósme miejsce na świecie (2019)^[11]. Posiada również ok. 200 głowic atomowych.

Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>

BŁĄD PRZYPISÓW

↑ Population estimates [online], ons.gov.uk [dostęp 2022-09-25] (ang.).
↑ GB number plate sticker no longer valid abroad, „BBC News”, 29 września 2021 [dostęp 2021-10-01] (ang.).
↑ Official Language. W: The Oxford Companion to the English Language (2 ed.). Tom McArthur, Jacqueline Lam-McArthur, Lise Fontaine (red.). Oxford University Press, 2018. ISBN 978-0-19-174438-9.
↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie lang
BŁĄD PRZYPISÓW
↑ ^a ^b ^c ^d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: World Economic Outlook database: April 2023 [online], International Monetary Fund [dostęp 2023-09-06] (ang.).
↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. s. XXX, 354. [dostęp 2022-08-04].
↑ Mathias, P.: The First Industrial Nation. The Economic History of Britain, 1700–1914. London: Routledge, 2001. ISBN 0-415-26672-6. (ang.).
↑ Niall Ferguson: Empire: The rise and demise of the British world order and the lessons for global power. New York: Basic Books, 2004. ISBN 0-465-02328-2. (ang.).
↑ Sheridan, Greg: Cameron has chance to make UK great again. [w:] The Australian [on-line]. 15 maja 2010. [dostęp 2011-05-23]. (ang.).
↑ Dugan, Emily: Britain is now most powerful nation on earth. [w:] The Independent [on-line]. 18 listopada 2012. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
↑ SIPRI, TRENDS IN WORLD MILITARY EXPENDITURE, 2019 [online] .

[2] Population estimates [online], ons.gov.uk [dostęp 2022-09-25] (ang.).

[3] GB number plate sticker no longer valid abroad, „BBC News”, 29 września 2021 [dostęp 2021-10-01] (ang.).

[5] Official Language. W: The Oxford Companion to the English Language (2 ed.). Tom McArthur, Jacqueline Lam-McArthur, Lise Fontaine (red.). Oxford University Press, 2018. ISBN 978-0-19-174438-9.

[lang-6] Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie lang
BŁĄD PRZYPISÓW

[IMF-7] Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: World Economic Outlook database: April 2023 [online], International Monetary Fund [dostęp 2023-09-06] (ang.).

[ksng-9] Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. s. XXX, 354. [dostęp 2022-08-04].

[10] Mathias, P.: The First Industrial Nation. The Economic History of Britain, 1700–1914. London: Routledge, 2001. ISBN 0-415-26672-6. (ang.).

[11] Niall Ferguson: Empire: The rise and demise of the British world order and the lessons for global power. New York: Basic Books, 2004. ISBN 0-465-02328-2. (ang.).

[12] Sheridan, Greg: Cameron has chance to make UK great again. [w:] The Australian [on-line]. 15 maja 2010. [dostęp 2011-05-23]. (ang.).

[13] Dugan, Emily: Britain is now most powerful nation on earth. [w:] The Independent [on-line]. 18 listopada 2012. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).

[14] SIPRI, TRENDS IN WORLD MILITARY EXPENDITURE, 2019 [online] .

[a]

[1]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[c]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Wielka Brytania

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia