Johann Wolfgang von Goethe

Johann Wolfgang von Goethe
Portreto el la jaro 1828
Persona informo
Johann Wolfgang von Goethe
Naskonomo	Johann Wolfgang Goethe
Naskiĝo	28-an de aŭgusto 1749 en libera regna urbo Frankfurto ĉe Majno,  Sankta Romia Imperio (Germanio)
Morto	22-an de marto 1832 en Vajmaro,  Saksio-Vajmaro-Eisenach (Germanio)
Mortis pro	naturaj kialoj vd
Mortis per	korinfarkto vd
Tombo	Princa kripto de Weimar vd
Religio	luteranismo vd
Nacieco	germana
Etno	Germanoj vd
Lingvoj	germana vd
Ŝtataneco	Saksio-Vajmaro-Eisenach vd
Alma mater	Universitato de Lepsiko • Universitato de Strasburgo vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Goethe vd
Patro	Johann Caspar Goethe vd
Patrino	Catharina Elisabeth Goethe vd
Gefratoj	Cornelia Schlosser vd
Edz(in)o	Christiane Vulpius
Amkunulo	Lili Schönemann vd
Infanoj	August von Goethe vd
Parencoj	Peter im Baumgarten vd
Profesio
Okupo	verkisto, politikisto, juristo, biologo, konstruisto
Laborkampo	anatomio • meteologio • geologio • fiziko vd
Verkado
Literatura movado	Sturm und Drang
Verkoj	Faŭsto, parto 1 ❦ La suferoj de la juna Werther ❦ La lernojaroj de Wilhem Meister ❦ Elektitaj parencecoj ❦ Prometeo ❦ Theory of Colours ❦ Italia vojaĝo ❦ Okcident-orienta divano ❦ Egmont ❦ La magiista lernanto ❦ La elfreĝo ❦ Maxims and reflections of Goethe vd
Postenoj Postenoj Geheimrat vd
Honorigoj Honorigoj Meritordeno de la bavara krono • Oficiro de la Honora Legio • Ordeno de Sankta Anna 1a-klasa • Grand Cross of the House Order of the White Falcon • Knight Commander of the Order of Leopold (Austria) • Ordeno de Leopoldo • Granda Kruco de la Honora Legio vd
Membrecoj Membrecoj Leopoldina • Akademie gemeinnütziger Wissenschaften • Bavaria Akademio de la Scienco • Getingena Akademio de Sciencoj • Prusa Akademio de Sciencoj • Germana Arkeologia Instituto • framasonismo • Zentral-Dombauverein zu Köln von 1842 • Silesian Society for Patriotic Culture • Warsaw Society of Friends of Learning • Rusia Akademio de Sciencoj • Silesian Society for Patriotic Culture • Sächsischer Kunstverein • Akademio de Arkadio vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Johann Wolfgang von GOETHE [ˈjoːhan ˈvɔlfɡaŋ fɔn ˈɡøːtə], esperantigite Johano Volfgango Goeto^[1] (naskiĝis la 28-an de aŭgusto 1749 en Frankfurto ĉe Majno, mortis la 22-an de marto 1832 en Vajmaro) estis germana poeto kaj dramverkisto, krome ŝtatministro, juristo, filozofo kaj natursciencisto. Li estas ofte konsiderata la plej grava germana poeto.

Inter la beletraj verkoj de Goethe troviĝas poemoj, dramoj, eposoj (versaj kaj prozaj), membiografiaj, estetik-, art- kaj literatur-teoriaj kaj natursciencaj tekstoj. Ankaŭ lia vasta korespondado havas gravan literaturan signifon. Goethe estis unu el la unuaj kaj la plej grava el la reprezentantoj de la literatura movado Sturm und Drang. Lia romano Die Leiden des jungen Werther (La suferoj de la juna Werther) famigis lin en 1774 en la tuta Eŭropo. Poste li orientiĝis enhave kaj formale laŭ la idealoj de la antikvo, kaj iĝis ekde la 1790-aj jaroj kune kun Friedrich Schiller unu el la plej gravaj reprezentantoj de la vajmara klasikismo. Maljunulo, li estis konsiderata eksterlande kiel reprezentanto de la spirita Germanio.

Dum la aprezo de Goethe unue malaltiĝis post lia morto, li iĝis en la Germana Imperiestra Regno ekde 1871 kronatesto de la nacia identeco de la germanoj.^[2] Estiĝis adoro ne nur de la verkoj, sed ankaŭ de la personeco de la poeto, kies vivokonduto estis konsiderata modela. Ĝis nun Goethe estas konsiderata la plej grava germana poeto, kaj lia verko estas unu el la pintoj de la monda literaturo. Li apartenis al la literatursocieta rondo de Merck.

1. ↑ Laŭ PIV, 2005 (nur la familia nomo)
2. ↑ Dieter Borchmeyer: Schnellkurs Goethe, p. 15: „zum Kronzeugen der nationalen Identität der Deutschen“.